पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से देखना शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

देखना   संज्ञा

१. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / शारीरिक कार्य

अर्थ : देखने की क्रिया।

उदाहरण : बेटे को देखने से पहले ही उसने अपनी आँखें मूँद ली।

पर्यायवाची : अवकलन, अवक्खन, अवलोकन, आदर्श, आलोकन, आलोचन, ईक्षण, ईक्षा, ईखन, ईछन, ताकना, निरखना, निहारना, विलोकना, विलोकनि

ನೋಡುವ ಕ್ರಿಯೆ

ನಾನು ಮೈಸೂರು ದಸರಾದಲ್ಲಿ ಜಂಬೂ ಸವಾರಿ ನೋಡಿದೆ.
ನೋಡುವುದು

The act of directing the eyes toward something and perceiving it visually.

He went out to have a look.
His look was fixed on her eyes.
He gave it a good looking at.
His camera does his looking for him.
look, looking, looking at

देखना   क्रिया

१. क्रिया / कर्मसूचक क्रिया / बोधसूचक

अर्थ : दृष्टि-शक्ति अथवा नेत्रों से किसी चीज का ज्ञान प्राप्त करना या आँखों से किसी व्यक्ति या पदार्थ आदि के रूप-रंग और आकार-प्रकार आदि का ज्ञान प्राप्त करना।

उदाहरण : श्याम गौर से महात्मा गाँधी की तस्वीर को देख रहा था।

पर्यायवाची : आखना, ईखन, ईखना, ईछना, चाहना, तकना, ताकना, दृष्टि डालना, धाधना, नजर डालना, नजर दौड़ाना, नज़र डालना, नज़र दौड़ाना, निरखना, निहारना, विलोकना

ದೃಷ್ಟಿ-ಶಕ್ತಿ ಅಥವಾ ನೇತ್ರಗಳಿಂದ ಯಾವುದಾದರು ವಸ್ತುವಿನ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಹೊಂದುವ ಅಥವಾ ಕಣ್ಣುಗಳಿಂದ ಯಾವುದಾದರು ವ್ಯಕ್ತಿ ಅಥವಾ ಪದಾರ್ಥ ಮೊದಲಾದವುಗಳ ರೂಪ-ಬಣ್ಣ ಮತ್ತು ಆಕಾರ-ಪ್ರಕಾರ ಮೊದಲಾದವುಗಳ ಜ್ಞಾನ ಪ್ರಾಪ್ತಿ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು

ಶ್ಯಾಮನು ಮಹಾತ್ಮಾ ಗಾಂಧೀಯವರ ಚಿತ್ರವನ್ನು ದಿಟ್ಟಿಸಿ ನೋಡುತ್ತಿದ್ದಾನೆ.
ದಿಟ್ಟಿಸಿ ನೋಡು, ದಿಟ್ಟಿಸು, ದೃಷ್ಟಿಯಿಡು, ನೋಡು, ಲಕ್ಷಗೊಟ್ಟು ನೋಡು, ಲಕ್ಷ್ಯವಿಡು, ಸ್ಥಿರ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ನೋಡು
२. क्रिया / कर्मसूचक क्रिया

अर्थ : किसी अप्रीतिकर वस्तु, व्यक्ति या स्थिति को न चाहते हुए भी स्वीकार करना।

उदाहरण : शादी के बाद बहुत दिनों तक शीला ने ससुराल वालों का अत्याचार सहन किया।
अपनी बहन की खातिर उसने सारा अपमान पी लिया।
उसने अपने जीवन में बहुत दुख देखे।

पर्यायवाची : उठाना, जहर का घूंट पीना, झेलना, पीना, बरदाश्त करना, बर्दाश्त करना, सहन करना, सहना

ಯಾವುದಾದರು ವಸ್ತು, ವ್ಯಕ್ತಿ ಅಥವಾ ಸ್ಥಿತಿಗಳು ಅಪ್ರಿಯವಾದಾಗಿದ್ದರೂ ಕೂಡ ಸ್ವೀಕಾರ ಮಾಡುವುದು

ಮದುವೆಯ ನಂತರ ಶೀಲ ತುಂಬಾ ದಿನಗಳವರೆಗೆ ಅತ್ತೆ ಮನೆಯವರ ಅತ್ಯಾಚಾರವನ್ನು ಸಹಿಸಿಕೊಂಡಳು.ನನ್ನ ತಂಗಿಯ ಸಲುವಾಗಿ ಅವಳು ಎಲ್ಲಾ ಅಪಮಾನವನ್ನೂ ಸೈರಿಸಿಕೊಂಡಳು.
ಸಹಿಸಿಕೊಳ್ಳು, ಸಹಿಸು, ಸೈರಿಸಿಕೊಳ್ಳು, ಸೈರಿಸು

Put up with something or somebody unpleasant.

I cannot bear his constant criticism.
The new secretary had to endure a lot of unprofessional remarks.
He learned to tolerate the heat.
She stuck out two years in a miserable marriage.
abide, bear, brook, digest, endure, put up, stand, stick out, stomach, suffer, support, tolerate
३. क्रिया / ऐच्छिक क्रिया
    क्रिया / कर्मसूचक क्रिया / शारीरिक कार्यसूचक

अर्थ : किसी व्यक्ति के कार्य, गतिविधि आदि पर इस प्रकार ध्यान रखना कि कोई अनौचित्य या सीमा का उल्लंघन न होने पाए।

उदाहरण : पुलिस अपराधी की गतिविधियों पर नज़र रखी हुई है।

पर्यायवाची : ध्यान देना, नजर रखना, नज़र रखना, निगरानी रखना

ಯಾರೋ ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಚಲನವಲನಗಳು ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ಮೇಲೆ ಗಮನವಿಟ್ಟಿದ್ದು ಅವರು ಯಾವ ಅನುಚಿತ ಕೆಲಸ ಅಥವಾ ನಿಯವನ್ನು ಉಲ್ಲಂಘನೆ ಮಾಡದ ಇಡುವ ಹಾಗೆ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ

ಪೊಲೀಸರು ಅಪರಾಧಿಗಳ ಚಲನವಲನಗಳ ಮೇಲೆ ಕಣ್ಣಿಡುತ್ತಾರೆ.
ಕಣ್ಣಿಡು, ಗಮನವಿಡು

Follow with the eyes or the mind.

Keep an eye on the baby, please!.
The world is watching Sarajevo.
She followed the men with the binoculars.
follow, keep an eye on, observe, watch, watch over
४. क्रिया / ऐच्छिक क्रिया
    क्रिया / कर्मसूचक क्रिया / शारीरिक कार्यसूचक

अर्थ : दर्शक के रूप में कहीं उपस्थित होकर या पहुँचकर कुछ देखना।

उदाहरण : आज घर के सभी लोग सिनेमा देखने गये हैं।

ಪ್ರೇಕ್ಷಕರ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಯಲೋ ಒಂದು ಕಡೆ ಉಪಸ್ಥಿತರಿದ್ದು ಅಥವಾ ಅಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗಿ ಏನನ್ನೋ ವೀಕ್ಷಿಸುವುದು

ಇಂದು ಮನೆಮಂದಿಯಲ್ಲಾ ಸಿನಿಮಾ ನೋಡಲು ಹೋಗಿದ್ದಾರೆ.
ನೋಡು, ವೀಕ್ಷಿಸು

See or watch.

View a show on television.
This program will be seen all over the world.
View an exhibition.
Catch a show on Broadway.
See a movie.
catch, see, take in, view, watch
५. क्रिया / ऐच्छिक क्रिया
    क्रिया / कर्मसूचक क्रिया / शारीरिक कार्यसूचक

अर्थ : त्रुटियाँ, भूलें आदि निकालने अथवा गुण, विशेषताएँ आदि जानने के लिए कोई चीज पढ़ना।

उदाहरण : जब तक हम देख न लें तब तक अपना लेख छपने के लिए मत भेजिए।

पर्यायवाची : नजर डालना, नज़र डालना

ತಪ್ಪು, ಲೋಪ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ತೆಗೆದು ಹಾಕುವುದು ಅಥವಾ ಗುಣ, ವಿಶೇಷ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಲು ಅದನ್ನು ಓದುವುದು

ನಾವು ನಿಮ್ಮ ಲೇಖಕನವನ್ನು ನೋಡದೆ ಇರುವವರೆಗೂ ನೀವು ಲೇಖನವನ್ನು ಮುದ್ರಣಕ್ಕೆ ಕಳುಹಿಸಬೇಡಿ.
ನೋಡು
६. क्रिया / ऐच्छिक क्रिया
    क्रिया / कर्मसूचक क्रिया / शारीरिक कार्यसूचक

अर्थ : पुस्तक, लेख, समाचार आदि ध्यान से न पढ़ना।

उदाहरण : आज का अखबार तो आपने देखा होगा।

पर्यायवाची : नजर डालना, नज़र डालना

ಪುಸ್ತಕ, ಲೇಖನ, ಸಮಾಚಾರ ಪತ್ರಿಕೆಯನ್ನು ಗಮನಕೊಟ್ಟು ಓದುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ

ಇಂದಿನ ಪತ್ರಿಕೆಯನ್ನು ನೀವು ಓದಿರಬೇಕು
ಓದು, ನೋಡು
७. क्रिया / कर्मसूचक क्रिया / शारीरिक कार्यसूचक

अर्थ : विशेष वस्तु, समय, स्थिति आदि पाने की इच्छा रखना।

उदाहरण : भारत नए प्रक्षेपास्त्र के परीक्षण के लिए उचित समय खोज रहा है।

पर्यायवाची : खोज करना, खोजना, ढूँढना, ढूँढ़ना, तलाश करना, तलाशना, पता करना, पता लगाना, फ़िराक़ में होना, फिराक में होना

ವಿಶೇಷ ವಸ್ತು, ಸಮಯ ಸ್ಥಿತಿ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಇಚ್ಚಿ ಇಟ್ಟುಕೊಂಡಿರುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ

ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ಹೊಸ ಆಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ಪರಿಕ್ಷೆ ಮಾಡಲು ಸರಿಯಾದ ಸಮಯವನ್ನು ಹುಡುಕುತ್ತಿದೆ.
ಶೋಧಿಸು, ಹುಡುಕು
८. क्रिया / कर्मसूचक क्रिया

अर्थ : किसी वस्तु पर ध्यान रखना जिससे वह बिगड़ने या इधर-उधर न होने पावे।

उदाहरण : चूल्हे पर रखे हुए दूध को देखो, कहीं गिर न जाए।
बच्चे को देखिएगा, जरा मैं बाहर से आती हूँ।

पर्यायवाची : ख्याल रखना, ध्यान रखना, नजर रखना, नज़र रखना, निगरानी रखना

ಯಾವುದೋ ಒಂದು ವಸ್ತುವು ಕೆಟ್ಟು ಹೋಗದೆ ಅಥವಾ ಇಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲಿ ಹೋಗದೆ ಇರುವ ಹಾಗೆ ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ

ಒಲೆಯ ಮೇಲೆ ಇಟ್ಟಿರುವ ಹಾಲು ಉಕ್ಕಿದೆಯೆ ಎಂದು ಒಮ್ಮೆ ಹೋಗಿ ನೋಡು.
ನೋಡು

Follow with the eyes or the mind.

Keep an eye on the baby, please!.
The world is watching Sarajevo.
She followed the men with the binoculars.
follow, keep an eye on, observe, watch, watch over
९. क्रिया / अवस्थासूचक क्रिया / मानसिक अवस्थासूचक

अर्थ : गौर करना।

उदाहरण : देखा आपने,आजकल के बच्चे कैसा व्यवहार कर रहे हैं।

ದೀರ್ಘವಾಗಿ ಆಲೋಚನೆ ಮಾಡುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ

ನೀವು ನೋಡಿದಿರಾ ಇತ್ತೀಚಿನ ಮಕ್ಕಳು ಹೇಗೆ ವ್ಯವಹಾರ ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆಂದು.
ನೋಡು

Look attentively.

Watch a basketball game.
watch
१०. क्रिया / कर्मसूचक क्रिया

अर्थ : किसी वस्तु आदि के बारे में पता करना।

उदाहरण : देखो कि रेल ठीक समय पर चल रही है या नहीं।

ಯಾವುದೋ ವಸ್ತುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಪತ್ತೆ ಮಾಡುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ

ನೋಡು ರೈಲು ಸರಿಯಾದ ಸಮಯಕ್ಕೆ ಬರುವುದೋ ಇಲ್ಲವೋ.
ನೋಡು
११. क्रिया / कर्मसूचक क्रिया

अर्थ : निरीक्षण करना।

उदाहरण : मैंने इस यंत्र की कार्यप्रणाली देखी।

पर्यायवाची : विलोकना

ಯಾವುದೋ ಒಂದನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ

ನಾನು ಈ ಯಂತ್ರ ಹೇಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದೆಂದು ನೋಡಿದೆ.
ನೋಡು, ವೀಕ್ಷಿಸು

Come to see in an official or professional capacity.

The governor visited the prison.
The grant administrator visited the laboratory.
inspect, visit
१२. क्रिया / अवस्थासूचक क्रिया

अर्थ : किसी चीज आदि के बारे में निश्चित होना।

उदाहरण : मैं सुबह निकलने से पहले देखता हूँ कि कमरे के खिड़की,दरवाजे बंद हैं या नहीं।

ಯಾವುದೇ ವಸ್ತು ಮುಂತಾದವುಗಳ ಬಗೆಗೆ ನಿಶ್ಚಿಂತೆಯಾಗಿರುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ

ಬೆಳಗಾಗುವ ಮುನ್ನವೆ ನಾನು ಎದ್ದು ಕೋಣೆಯ ಕಿಟಕಿ ಬಾಗಿಲು ಎಲ್ಲಾ ಮುಚ್ಚಿದೆಯೆ ಅಥವಾ ಇಲ್ಲವೊ ಎಂದು ನೋಡುತ್ತೇನೆ.
ನೋಡು
१३. क्रिया / कर्मसूचक क्रिया / बोधसूचक

अर्थ : किसी प्रकार की स्थिति में रहकर उसका अनुभव या ज्ञान प्राप्त करना अथवा उस स्थिति का भोग करना या बोध करना।

उदाहरण : इन दो सालों में मैंने बहुत कुछ अनुभव किया है।

पर्यायवाची : अनुभव करना, अनुभवना

ಯಾವುದೇ ಒಂದು ಕಾಲ ಘಟ್ಟದ ಘಟನೆಗಳು ಮತ್ತು ಇತ್ಯಾದಿಗಳು ಅನುಭವ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಗಳಿಕೆಯಾಗುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ

ಈ ಎರಡು ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ನಾನು ಬಹಳಷ್ಟು ಅನುಭವ ಪಡೆದೆ.
ಅನುಭವ ಪಡು, ಅನುಭವ ಹೊಂದು, ಅನುಭವಿಸು
१४. क्रिया / कर्मसूचक क्रिया / कार्यसूचक

अर्थ : किसी विषय पर मन में कुछ विचार करना या दिमाग़ का उपयोग करना।

उदाहरण : इस प्रश्न को हल करने के लिए मैंने बहुत सोचा, किन्तु सफलता नहीं मिली
वह दिनभर बैठकर पता नहीं क्या सोचती है?
हर एक चीज को नकारात्मक दृष्टि से न देखो

पर्यायवाची : अनुसंधानना, अनुसन्धानना, अवगतना, विचार करना, विचारना, सोचना

ಯಾವುದೋ ಒಂದು ವಿಚಾರದ ಮೇಲೆ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲೆ ವಿಚಾರ ಮಾಡು ಅಥವಾ ಬುದ್ಧಿಯನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ

ಈ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಉತ್ತರಿಸಲು ನಾನು ತುಂಬಾ ಯೋಚಿಸಿಚದೆ ಆದರೆ ಸಫಲತೆ ಕಾಣಲಿಲ್ಲ.
ಆಲೋಚಿಸು, ಯೋಚಿಸು, ವಿಚಾರ ಮಾಡು

Use or exercise the mind or one's power of reason in order to make inferences, decisions, or arrive at a solution or judgments.

I've been thinking all day and getting nowhere.
cerebrate, cogitate, think
१५. क्रिया / कर्मसूचक क्रिया / कार्यसूचक

अर्थ : किसी व्यक्ति या वस्तु आदि का ध्यान रखना।

उदाहरण : मेरी बहू अब नौकरी छोड़कर बच्चों तथा घर को सँभालती है।

पर्यायवाची : अवरेवना, देख-भाल करना, देख-रेख करना, देखना-भालना, देखभाल करना, देखरेख करना, सँभालना, संभालना, सम्भालना, सम्हालना, साज सँभाल करना

ಯಾರೋ ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿ ಅಥವಾ ವಸ್ತು ಮೊದಲಾದವುಗಳ ಮೇಲೆ ಧ್ಯಾನವನ್ನು ನೀಡು

ನನ್ನ ಸೊಸೆ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಹೋಗುವುದನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಮಕ್ಕಳು ಮತ್ತು ಮನೆಯನ್ನು ಸಂಭಾಳಿಸುತ್ತಿದ್ದಾಳೆ.
ಉಳಿಸು, ಪಾಲನೆಮಾಡು, ರಕ್ಷಿಸು, ಸಂಬಾಳಿಸು, ಸಂರಕ್ಷಿಸು ನಿಭಾಯಿಸು

Have care of or look after.

She tends to the children.
tend
१६. क्रिया / कर्मसूचक क्रिया

अर्थ : यह देखना कि कोई व्यक्ति, वस्तु, स्थान आदि कहाँ है।

उदाहरण : पुलिस क़ातिल को खोज रही है।
सारी दुकानें छान डाली पर सत्तू कहीं नहीं मिला।

पर्यायवाची : आखना, खोज करना, खोजना, छानना, ढूँढना, ढूँढ़ना, तलाश करना, तलाशना, पता करना, पता लगाना, मथना

ಅವರು ನೋಡುವ ಯಾವುದಾದರು ವ್ಯಕ್ತಿ, ವಸ್ತು, ಸ್ಥಾನ ಮೊದಲಾದವುಗಳು ಎಲ್ಲಿದೆ ಎಂದು ಪರಿಶೀಲಿಸುವುದು

ಪೊಲೀಸರು ಕಳ್ಳನನ್ನು ಹುಡುಕುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ಕಂಡುಹಿಡಿ, ಶೋಧಿಸು, ಹುಡುಕು

Try to locate or discover, or try to establish the existence of.

The police are searching for clues.
They are searching for the missing man in the entire county.
look for, search, seek
१७. क्रिया / कर्मसूचक क्रिया

अर्थ : किसी वस्तु, व्यक्ति आदि के गुण, दोष को जाँचना कि यह अमुक काम के योग्य है कि नहीं।

उदाहरण : इस छोटे से कार्य के जरिए मैं उसको परख रहा हूँ कि वह मेरे काम का है या नहीं।

पर्यायवाची : अजमाना, अवलोकना, अविलोकना, आजमाना, आज़माना, कसौटी पर कसना, जाँचना, जांचना, टेस्ट करना, परखना, परीक्षण करना, परीक्षा लेना

ಯಾವುದಾದರು ವಸ್ತು, ವ್ಯಕ್ತಿ ಮೊದಲಾದವುಗಳು ಇಂಥ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಯೋಗ್ಯವೋ ಇಲ್ಲವೋ ಎಂದು ಪರೀಕ್ಷಿಸುವುದು

ಈ ಚಿಕ್ಕ ಕಾರ್ಯದ ಮುಖಾಂತರವಾಗಿ ಅವನು ನನ್ನ ಕೆಲಸವನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಾನೋ ಇಲ್ಲವೋ ಎಂದು ಪರೀಕ್ಷಿಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ.
ಒರೆಗೆ ಹಚ್ಚು, ಪರಿಶೀಲಿಸು, ಪರಿಶೋಧಿಸು, ಪರೀಕ್ಷಿಸು, ವಿಮರ್ಶಿಸು, ಶೋಧಿಸು

To look at critically or searchingly, or in minute detail.

He scrutinized his likeness in the mirror.
scrutinise, scrutinize, size up, take stock
१८. क्रिया / अवस्थासूचक क्रिया

अर्थ : प्रतियोगिता, मुकाबला या सामना होने पर प्रतिद्वंद्वी की सब बातें सहने और उनका पूरा जवाब देने में समर्थ होना।

उदाहरण : हम भी देखेंगे कि किसमें कितना दम है।

मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।