पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से टीका शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

टीका   संज्ञा

१. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / मानवकृति

अर्थ : चंदन, केसर आदि से मस्तक, बाहु आदि पर लगाया जाने वाला चिह्न।

उदाहरण : वह पूजा करते समय भगवान को तिलक लगाता है।
चित्रकूट के घाट पर भई संतन की भीर, तुलसीदास चंदन घिसें तिलक देत रघुबीर।

पर्यायवाची : टिक्का, तिलक

ಚಂದನ, ಕೇಸರಿ ಮೊದಲಾದವುಗಳನ್ನು ಹಣೆ, ತೋಳುಗಳ ಮೇಲೆ ಇಡುವ ಚಿಹ್ನೆ

ಅವರು ಪೂಜೆಯನ್ನು ಮಾಡುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ದೇವರಿಗೆ ತಿಲಕವನ್ನು ಇಡುತ್ತಾರೆ.
ಚಂದನದ ಬೊಟ್ಟು, ಚುಕ್ಕೆ, ತಿಲಕ, ಬೊಟ್ಟು
२. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य

अर्थ : किसी रोग को रोकने के लिए उस रोग का चेप या रस शरीर में सुई के द्वारा प्रविष्ट करने की क्रिया।

उदाहरण : कुछ जानलेवा रोगों से बचने के लिए टीकाकरण आवश्यक होता है।

पर्यायवाची : टीकाकरण

ಕೆಲವು ರೋಗಗಳನ್ನು ನಿರೋಧಿಸಲು ಅದೇ ರೋಗದ ಕೀಟಾಣುಗಳನ್ನು ಚುಚ್ಚುಮದ್ದಿನ ಮೂಲಕ ಶರೀರಕ್ಕೆ ಕಳಿಸುವ ಕ್ರಿಯೆ

ಕೆಲವು ಪ್ರಾಣಾಂತಿಕ ರೋಗಗಳಿಂದ ಪಾರಾಗಲು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಲಸಿಕೆ ಕೊಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಚುಚ್ಚುಮದ್ದು, ಲಸಿಕೆ

Taking a vaccine as a precaution against contracting a disease.

inoculation, vaccination
३. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / मानवकृति

अर्थ : एक गहना जिसे स्त्रियाँ माथे पर पहनती हैं।

उदाहरण : दुलहन के माथे पर रत्नजड़ित टीका सुशोभित हो रहा है।

पर्यायवाची : अवतंस, अवतन्स, आढ़, मँगटीका, माँगफूल, मांग टीका, ललाटिका

ಒಂದು ತರಹದ ಒಡವೆಯನ್ನು ಹೆಂಗಸರು ಹಣೆಯ ಮೇಲೆ ಹಾಕಿಕೊಳ್ಳುವರು

ಮಧುಮಗಳ ಹಣೆಯ ಮೇಲೆ ಧರಿಸಿರುವ ರತ್ನಕಚಿತ ಬೈತಲೆ ಬೊಟ್ಟು ತುಂಬಾ ಸುಂದರವಾಗಿ ಕಾಣುತ್ತಿತ್ತು.
ಬೈತಲೆ ಬೊಟ್ಟು
४. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / सामाजिक कार्य

अर्थ : कन्यापक्ष के लोगों की वर के मस्तक पर तिलक लगाकर विवाह निश्चित करने की क्रिया।

उदाहरण : लड़केवालों ने टीके के बाद शादी से इन्कार कर दिया।

पर्यायवाची : तिलक, फलदान

ಹುಡಿಗಿಯ ಮನೆಯವರು ಹುಡುಗನ ಹಣೆಗೆ ತಿಲಕವನ್ನಿಟ್ಟು ಮದುವೆ ನಿಶ್ಚಯ ಮಾಡುವ ಕ್ರಿಯೆ

ಮದುವೆಯ ನಿಶ್ವಿತಾರ್ಥದ ನಂತರ ಹುಡುಗನ ಕಡೆಯವರು ಮದುವೆ ಬೇಡ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು.
ನಿಶ್ಚಿತಾರ್ಥ, ಮದುವೆ ಒಪ್ಪಂದ, ಮದುವೆ-ಒಪ್ಪಂದ
५. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / सामाजिक कार्य

अर्थ : राजसिंहासन या गद्दी पर बैठने के समय होनेवाला कृत्य।

उदाहरण : राजतिलक होने से पहले ही राम को बनवास जाना पड़ा।

पर्यायवाची : अभिषेक, अभिषेचन, ताजपोशी, राजतिलक, राज्याभिषेक

ಸಿಂಹಾಸನದ ಮೇಲೆ ಕುಳ್ಳರಿಸುವ ಮೊದಲು ನಡೆಸುವ ಸಮಾರಂಭ

ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕದ ಮೊದಲೇ ರಾಮನು ಕಾಡಿಗೆ ಹೋಗಬೇಕಾಯಿತು.
ಗದ್ದುಗೆಯೇರಿಕೆ, ಪಟ್ಟಕಟ್ಟುವುದು, ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕ, ಸಿಂಹಾಸನಾರೋಹಣ

The ceremony of installing a new monarch.

coronation, enthronement, enthronisation, enthronization, investiture
६. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / मानवकृति

अर्थ : वह पुस्तक जिसमें किसी विषय का कुछ विस्तार से वर्णन किया गया हो।

उदाहरण : माँ रामायण की एक टीका पढ़ रही है।

७. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / मानवकृति

अर्थ : शरीर को किसी विशेष रोग से बचाने के लिए विशेष रूप से तैयार की गई एक औषध जो सुई द्वारा शरीर में पहुँचा दी जाती है।

उदाहरण : विशेष रोग के लिए तैयार किया गया टीका उस रोग से शरीर को बचाता है।

पर्यायवाची : वैक्सीन

Immunogen consisting of a suspension of weakened or dead pathogenic cells injected in order to stimulate the production of antibodies.

vaccine, vaccinum
८. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / संप्रेषण

अर्थ : किसी विषय का कुछ विस्तार से किया हुआ वर्णन।

उदाहरण : वह रामायण की टीका लिख रहा है।

पर्यायवाची : आदर्श, तफ़सीर, व्याख्या

ಯಾವುದೋ ವಿಚಾರವನ್ನು ಸ್ವಲ್ಪ ವಿಸ್ತಾರವಾಗಿ ಮಾಡುವ ವರ್ಣನೆ

ಅವನು ರಾಮಯಣವನ್ನು ಕುರಿತು ಟೀಕೆಯನ್ನು ಬರೆಯುತ್ತಿದ್ದ.
ಟಿಪ್ಪಣಿ, ಟೀಕೆ, ವಿಮರ್ಶೆ
९. संज्ञा / सजीव / जन्तु / स्तनपायी / व्यक्ति

अर्थ : वह जो किसी से सब बातों में बढ़ा-चढ़ा या श्रेष्ठ हो।

उदाहरण : रामचंद्र रघुकुल के शिरोमणि थे।

पर्यायवाची : शिरोमणि, सरताज, सिरताज, सिरमौर

ಅವನು ಎಲ್ಲರಿಗಿಂತ ದೊಡ್ಡವನು ಅಥವಾ ಶ್ರೇಷ್ಟ

ರಘುಕುಲದ ರಾಮಚಂದ್ರನು ಒಬ್ಬ ಶ್ರೇಷ್ಟ ವ್ಯಕ್ತಿ.
ಮರ್ಯಾದಾ ಪುರುಶೋತಮ, ಶ್ರೇಷ್ಟ ವ್ಯಕ್ತಿ, ಸರ್ವಶ್ರೇಷ್ಟ ವ್ಯಕ್ತಿ
मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।