पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से अर्णव शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

अर्णव   विशेषण

१. विशेषण / विवरणात्मक / अवस्थासूचक

अर्थ : जो उत्तेजना से भरा हुआ हो। जो किसी प्रकार की उत्तेजना से युक्त होकर आगे बढ़ाया गया हो।

उदाहरण : उत्तेजित व्यक्ति को समझाना मुश्किल होता है।
तुम्हीं ने तो उसे मारने के लिये उत्तेजित किया था।

पर्यायवाची : उत्तेजित, उद्दीपित, उद्दीप्त, उद्वेलित, उध्वत, गरम, गर्म, भड़का

ಉದ್ವಿಗ್ನಕ್ಕೆ ಒಳಪಟ್ಟಂತಹ ಇಲ್ಲವೇ ಉದ್ವಿಗ್ನತೆಯಿಂದ ಕೂಡಿದಂತಹ

ಉದ್ವಿಗ್ನ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಸಮಾಧಾನ ಮಾಡುವುದು ತುಂಬಾ ಕಷ್ಟ.
ಉದ್ವಿಗ್ನ, ಉದ್ವಿಗ್ನತೆಯಿಂದ ಕೂಡಿದ, ಉದ್ವಿಗ್ನವಾದ
२. विशेषण / विवरणात्मक / अवस्थासूचक
    विशेषण / संबंधसूचक

अर्थ : जिसमें फेन या झाग हो।

उदाहरण : समुद्र में फेनदार लहरें उठ रही हैं।

पर्यायवाची : गाजदार, झागदार, फेनदार, फेनयुक्त, फेनल, फेनिल

ನೊರೆಯಿರುವಂತಹ ಅಥವಾ ನೊರೆಯುಳ್ಳಂತಹ

ಸಮುದ್ರದಲ್ಲಿ ನೊರೆಯುಳ್ಳ ಅಲೆಗಳು ಏಳುತ್ತಿವೆ.
ನೊರೆಯಿರುವ, ನೊರೆಯಿರುವಂತ, ನೊರೆಯಿರುವಂತಹ, ನೊರೆಯುಳ್ಳ, ನೊರೆಯುಳ್ಳಂತ, ನೊರೆಯುಳ್ಳಂತಹ
३. विशेषण / विवरणात्मक / गुणसूचक

अर्थ : जिसका चित्त व्याकुल हो या जो घबराया हुआ हो।

उदाहरण : परीक्षा में उद्विग्न छात्रों को अध्यापकजी समझा रहे थे।

पर्यायवाची : अचैन, अभिलुप्त, अवकंपित, अवकम्पित, अशर्म, अशांत, अशान्त, उद्विग्न, कादर, गहबर, बेचैन, विकल

ವ್ಯಕ್ತಿ ಅಥವಾ ಸಮುದಾಯವು ತೀವ್ರವಾದ ಆತಂಕಕ್ಕೆ ಒಳಗಾದ ಸ್ಥಿತಿ ಅಥವಾ ಭಯಭೀತವಾದ ವಾತಾವರಣ

ಕೋಮುಗಲಬೆಯಿಂದಾಗಿ ನಗರ ಉದ್ವಿಜ್ಞಗೊಂಡಿದೆ.
ಆತಂಕಗೊಂಡ, ಉದ್ವಿಜ್ಞ, ತಲ್ಲಣಗೊಂಡ, ವ್ಯಾಕುಲಿತ

Causing or fraught with or showing anxiety.

Spent an anxious night waiting for the test results.
Cast anxious glances behind her.
Those nervous moments before takeoff.
An unquiet mind.
anxious, nervous, queasy, uneasy, unquiet

अर्णव   संज्ञा

१. संज्ञा / जातिवाचक संज्ञा
    संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / प्राकृतिक वस्तु

अर्थ : खारे पानी की वह विशाल राशि जो चारों ओर से पृथ्वी के स्थल भाग से घिरी हुई हो।

उदाहरण : समुद्र रत्नों की खान है।

पर्यायवाची : अंबुधि, अधिरथी, अपांनाथ, अपांनिधि, अपांपति, अबिंधन, अबिन्धन, अब्धि, अमीनिधि, अम्बुधि, अवधिमान, अवारपार, अविष, उदधि, जलधि, जलनिधि, जलपति, जलेश, जलेश्वर, झषनिकेत, तरंत, तरन्त, तिमिकोश, तीवर, तोयधि, तोयनिधि, तोयराज, तोयराशि, तोयालय, नदराज, नदीकांत, नदीकान्त, नदीन, नदीपति, नदीभल्लातक, नदीश, पयोधर, पयोधि, पयोनिधि, परांगव, पाथनाथ, पाथनिधि, पाथि, पाथोधि, पाथोनिधि, मकरध्वज, मकरांक, मकरालय, मकरावास, मगरधर, यादःपति, यादईश, रत्नगर्भ, रत्नाकर, लक्ष्मी-तात, वरुणवास, वरुणालय, वरुणोद, वारिधि, वारिनिधि, वारिराशि, वारींद्र, वारीन्द्र, वारीश, शुद्धोद, समंदर, समन्दर, समुंदर, समुद्र, समुन्दर, सलिलपति, सलिलराज, सागर, सिंधु, सिन्धु, सुदाम, सुदामन, सुदामा

ಉಪ್ಪು ನೀರಿನ ವಿಶಾಲ ರಾಶಿಯು ನಾಲ್ಕೂ ಕಡೆಯಿಂದ ಭೂಮಿಗೆ ಬಂದು ಬೀಳುವುದು

ಸಮುದ್ರವನ್ನು ದಾಟಲು ಕಪಿ ಸೇನೆಯ ಸಹಾಯದಿಂದ ರಾಮನು ಸೇತುವೆಯನ್ನು ಕಟ್ಟಿದ.
ಅಂಬುದ, ಅಂಬುಧಿ, ಕಡಲು, ರತ್ನಗರ್ಭ, ಸಮುದ್ರ, ಸಾಗರ

A division of an ocean or a large body of salt water partially enclosed by land.

sea
२. संज्ञा / सजीव / जन्तु / पौराणिक जीव

अर्थ : हिन्दू धर्मग्रंथों में वर्णित एक देवता।

उदाहरण : वेदों में भी सूर्यदेव की पूजा का विधान है।

पर्यायवाची : अंशुमान, अंशुमाली, अधिरथी, अरविंदबंधु, अरविन्दबन्धु, अर्क, अर्जमा, अर्यमा, अर्य्यमा, अविनीश, अह, अहस्पति, आदित्य, आदिदेव, कालेश, कुवम, केश, खगपति, गभस्ति, गभस्तिपाणि, गभस्तिहस्त, गविष्ठ, गोकर, चक्रबंधु, चक्रबन्धु, चक्रबांधव, चक्रबान्धव, चित्रभानु, जगत्साक्षी, ज्वालमाली, तरणि, तीक्ष्णरश्मि, तीक्ष्णांशु, तुंगीश, त्रयीतन, त्रयीमय, त्विषामीश, दनमणि, दिनकर, दिनमणि, दिवसकर, दिवसकृत, दिवसनाथ, दिवसभर्ता, दिवसमणि, दिवसेश, दिवसेश्वर, दिवस्पति, दिवामणि, दिवावसु, दिव्यांशु, दीप्तकिरण, दुड़ियंद, द्यु-पति, द्यु-मणि, द्युपति, द्युम्न, नभश्चक्षु, नभस्मय, पचत, पद्मगर्भ, प्रजादार, प्रजाध्यक्ष, भट्टारक, भानु, भास्कर, भूताक्ष, मरीची, मार्तंड, मार्तण्ड, मिहिर, यमसू, वरेय, वृषाकपि, वेदवादन, वेदात्मा, वेदोदय, वेध, वेधा, सहस्रकिरण, सहस्रगु, सावित्र, सूर्य, सूर्य देव, सूर्य देवता, सूर्यदेव, हेमकर, हेममाली

ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮಗ್ರಂಥದಲ್ಲಿ ವರ್ಣಿತವಾಗಿರುವ ದೇವರು

ವೇದಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಸೂರ್ಯ ದೇವನ ಪೂಜಾ ವಿಧಾನವಿದೆ.
ಆಧಿತ್ಯ, ದಿನಕರ, ದಿನಮಣಿ, ದಿವಾಕರ, ದ್ಯುತಿಕರ, ಪ್ರಭಾಕರ, ಭಾನು, ಭಾಸ್ಕರ, ಮಾರ್ತಂಡ, ಮಾರ್ತಾಂಡ, ರವಿ, ಸೂರ್ಯ ದೇವ, ಸೂರ್ಯ-ದೇವ, ಸೂರ್ಯದೇವ

An important god of later Hinduism. The sun god or the sun itself worshipped as the source of warmth and light.

surya
३. संज्ञा / निर्जीव / स्थान / भौतिक स्थान

अर्थ : पृथ्वी और दूसरे ग्रहों या नक्षत्रों के बीच का स्थान।

उदाहरण : अंतरिक्ष के बारे में आज भी वैज्ञानिक अनुसंधान जारी है।

पर्यायवाची : अंतरिक्ष, अंतरीक, अन्तरिक्ष, अन्तरीक

ಗ್ರಹ ನಕ್ಷತ್ರಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಒಂದು ನೈಸರ್ಗಿಕವಾದ ವ್ಯವಸ್ಥೆ

ಆಕಾಶ ಕಾಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಸಂಶೋಧನೆಗಳು ನಡೆಯುತ್ತಲೇ ಇವೆ.
ಅಂತರಿಕ್ಷ, ಅಂಬರ, ಆಕಾಶ, ಗಗನ, ನಭೋಮಂಡಲ, ಬಾಂದಳ, ಬಾನು

Any location outside the Earth's atmosphere.

The astronauts walked in outer space without a tether.
The first major milestone in space exploration was in 1957, when the USSR's Sputnik 1 orbited the Earth.
outer space, space
४. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु

अर्थ : बहुमूल्य चमकीले खनिज पदार्थ जो आभूषणों आदि में जड़े जाते हैं।

उदाहरण : हीरा, पन्ना, मोती आदि रत्न हैं।

पर्यायवाची : अब्धिसार, जवाहर, जवाहिर, जौहर, नग, नगीना, रतन, रत्न, रेजा

ಅಮೂಲ್ಯವಾದ ಹೊಳೆಯುವ ಖನಿಜ ಪದಾರ್ಥ ಅದನ್ನು ಆಭರಣಗಳ ತಯಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ

ವಜ್ರ, ಮಾಣಿಕ್ಯ ಮುಂತಾದವುಗಳು ಬೆಲೆಯುಳ್ಳ ಮಣಿಗಳು.
ಮಣಿ, ಮಾಣಿಕ್ಯ, ರತ್ನ, ವಜ್ರ

A precious or semiprecious stone incorporated into a piece of jewelry.

gem, jewel, precious stone
५. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त

अर्थ : तीन में एक जोड़ने से प्राप्त संख्या।

उदाहरण : दो और दो चार होता है।

पर्यायवाची : 4, चार,

ಮೂರಕ್ಕೆ ಒಂದು ಸೇರಿಸಿದರೆ ಸಿಗುವ ಸಂಖ್ಯೆ

ಎರಡು ಮತ್ತು ಎರಡನ್ನು ಕೂಡಿಸಿದಾಗ ಸಿಗುವ ಉತ್ತರ ನಾಲ್ಕು.
4, ನಾಲ್ಕು

The cardinal number that is the sum of three and one.

4, four, foursome, iv, little joe, quadruplet, quartet, quatern, quaternary, quaternion, quaternity, tetrad
६. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / गुणधर्म
    संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / मानवकृति

अर्थ : दंडक छंद का एक भेद।

उदाहरण : अर्णव के हर चरण में दो नगण और नौ रगण होते हैं।

मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।