पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से चरण शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

चरण   संज्ञा

१. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / शारीरिक कार्य

अर्थ : एक स्थान से दूसरे स्थान को जाने की क्रिया।

उदाहरण : राम के अयोध्या से गमन का समाचार सुनकर सभी नगरवासियों को गहरा आघात लगा।

पर्यायवाची : अयन, अर्दन, ईरण, कूच, गमन, जाना, प्रस्थान, यात्रा, रवानगी, रुखसत, रुख़सत, रुख़्सत, रुख्सत, विसर्जन, सफर, सफ़र

ಒಂದು ಸ್ಥಳದಿಂದ ಮತ್ತೊಂದು ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಹೋಗುವ ಕ್ರಿಯೆ

ರಾಮ ಅಯೋಧ್ಯೆಯನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಹೋದ ಸಮಾಚಾರ ಕೇಳಿ ಅಲ್ಲಿದ್ದ ವಾಸಿಗಳಿಗೆ ದೊಡ್ಡ ಆಘಾತವಾಯಿತು
ನಿರ್ಗಮನ, ಪ್ರಯಾಣ, ಬಿಟ್ಟು ಹೋದ, ವಿಧಾಯ, ಹೊರಟ

The act of departing.

departure, going, going away, leaving
२. संज्ञा / निर्जीव / स्थान / भौतिक स्थान
    संज्ञा / भाग

अर्थ : नदी का वह भाग जो तटवर्ती पहाड़ी गुफा या गड्ढे तक चला गया हो।

उदाहरण : वह चरण को झाँककर देखने की कोशिश कर रहा था।

३. संज्ञा / भाग

अर्थ : किसी घटना, काम या घटनाओं की श्रृंखला का कोई विशिष्ट अंग या अंश।

उदाहरण : भवन निर्माण योजना का पहला चरण समाप्त हो चुका है।

४. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / समय / अवधि

अर्थ : किसी वस्तु का चौथाई भाग विशेषकर काल, मान।

उदाहरण : अभी इक्कीसवीं सदी का पहला चरण चल रहा है।

५. संज्ञा / निर्जीव / स्थान / भौतिक स्थान

अर्थ : सैर करने की जगह।

उदाहरण : हमारे शहर के आस-पास कई सैरगाह हैं।

पर्यायवाची : पर्यटन स्थल, पर्यटन-स्थल, भ्रमण स्थल, भ्रमण-स्थल, रिज़ॉर्ट, रीज़ॉर्ट, रीसॉर्ट, सैरगाह

ಪ್ರವಾಸಿ ಸ್ಥಳ

ನಮ್ಮ ನಗರದ ಸುತ್ತಾ ಮುತ್ತಾ ಹಲವಾರು ಪ್ರವಾಸಿ ತಾಣಗಳು ಇದೆ.
ಪರ್ಯಟನೆ ಸ್ಥಳ, ಪರ್ಯಟನೆ-ಸ್ಥಳ, ಪರ್ಯಟನೆಸ್ಥಳ, ಪ್ರವಾಸಿತಾಣ

A frequently visited place.

hangout, haunt, repair, resort, stamping ground
६. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / प्राकृतिक वस्तु

अर्थ : ज्योति की वे अति सूक्ष्म रेखाएँ जो प्रवाह के रूप में सूर्य, चंद्र, दीपक आदि प्रज्वलित पदार्थों में से निकलकर फैलती हुई दिखाई देती हैं।

उदाहरण : सूरज की पहली किरण से दिन की शुरुआत होती है।

पर्यायवाची : अंशु, किरण, किरन, केश, गभस्ति, त्विषि, द्युति, द्युत्, धाम, पौ, प्रसिति, मयूख, मरिचिका, मरीचि, रश्मि, रोचि, विभा, शिपि, ह्रद

ಜೋತಿಯ ಅತಿ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ರೇಖೆಗಳು ಪ್ರವಾಹದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಸೂರ್ಯ, ಚಂದ್ರ ದೀಪ ಮುಂತಾದ ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾದ ಪದಾರ್ಥಗಳಿಂದ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಹರಡುತ್ತಿರುವಂತೆ ಕಾಣುವುದು

ಸೂರ್ಯನ ಮೊದಲ ಕಿರಣದಿಂದ ದಿನದ ಆರಂಭವಾಗುವುದು.
ಕಿರಣ, ರಶ್ಮಿ

A column of light (as from a beacon).

beam, beam of light, irradiation, light beam, ray, ray of light, shaft, shaft of light
७. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / शारीरिक कार्य

अर्थ : खाने की क्रिया।

उदाहरण : हमने जंगल में शेर को कुत्ते का भक्षण करते देखा।

पर्यायवाची : अभ्याहार, खाना, भक्षण

ತಿನ್ನುವ ಕ್ರಿಯೆ

ನಾನು ಕಾಡಿನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಹುಲಿಯು ಜಿಂಕೆಯನ್ನು ತಿನ್ನುವ ದೃಶ್ಯವನ್ನು ನೋಡಿದೆ
ತಿನ್ನುವುದು, ಭಕ್ಷಿಸುವುದು, ಸೇವಿಸುವುದು

The act of consuming food.

eating, feeding
८. संज्ञा / अवस्था

अर्थ : वस्तुओं, कार्यों या घटनाओं आदि के क्रम से आगे-पीछे होने की अवस्था या भाव या लगातार होने की अवस्था।

उदाहरण : आपस में चिट्ठियाँ भेजने का क्रम टूटना नहीं चाहिए।

पर्यायवाची : अनुक्रम, अनुक्रमणिका, आनुपूर्व, आर्डर, ऑर्डर, क्रम, ताँता, तार, शृंखला, सिलसिला

ವಸ್ತು, ಕೆಲಸ ಕಾರ್ಯಗಳು ಒಂದರ ತರುವಾಯ ಇನ್ನೊಂದು ಸರಿಯಾದ ಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಮಾಡುವಂತಹ

ಈ ಸಮಾರಂಭದ ಕೆಲಸಗಳು ಕ್ರಮಬದ್ದವಾಗಿ ನಡೆಯುವ ಜವಾಬ್ಧಾರಿ ನನ್ನದಾಗಿದೆ.
ಅನುಕ್ರಮ, ಕ್ರಮ, ಕ್ರಮಬದ್ದ, ಶ್ರೇಣಿ

A following of one thing after another in time.

The doctor saw a sequence of patients.
chronological sequence, chronological succession, sequence, succession, successiveness
९. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / गुणधर्म

अर्थ : भारतीय आर्यों में किसी कुल या वंश की वह विशिष्ट संज्ञा जो किसी के पूर्वज या कुल गुरु के नाम पर होती है और जिससे वह जन्म के साथ ही जुड़ जाता है।

उदाहरण : कश्यप ऋषि के नाम पर कश्यप गोत्र है।

पर्यायवाची : गोत, गोत्र, प्रवर, संतति, सन्तति

ಭಾರತೀಯ ಆರ್ಯರಲ್ಲಿನ ಕುಲ ಅಥವಾ ವಂಶದ ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಹೆಸರು ಯಾರಾದರು ಪೂರ್ವಜರು ಅಥವಾ ಕುಲ ಗುರುಗಳ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ

ಕಶ್ಯಪ ಋಷಿಯ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಕಶ್ಯಪ ಎಂಬ ಗೋತ್ರವಿದೆ.
ಕುಲ, ಗೋತ್ರ, ವಂಶ, ಸಂತತಿ
१०. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / मानवकृति
    संज्ञा / भाग

अर्थ : पद्य या श्लोक का चतुर्थांश।

उदाहरण : इस दोहे के पहले चरण का अर्थ स्पष्ट करो।

पर्यायवाची : पद

ಪದ್ಯ ಅಥವಾ ಶ್ಲೋಕಗಳ ಸಾಲು

ಈ ದ್ವಿಪದಿ, ಎರಡು ಚರಣಗಳ ಪದ್ಯದ ಮೊದಲ ಚರಣದ ಅರ್ಥವನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟಗೊಳಿಸಿದೆ.
ಚರಣ, ಪಾದ
११. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / प्राकृतिक वस्तु
    संज्ञा / भाग

अर्थ : वनस्पतियों आदि का जमीन के अंदर रहने वाला वह भाग जिसके द्वारा उन्हें जल और आहार मिलता है।

उदाहरण : आयुर्वेद में बहुत प्रकार की जड़ों का प्रयोग होता है।

पर्यायवाची : जड़, पौ, मूल, सोर

ಗಿಡ, ಮರ ಮುಂತಾದವುಗಳ ಒಂದು ಭಾಗವು ಭೂಮಿಯ ಒಳಗೆ ಇದ್ದು ಅದರಿಂದ ಅವಗಳಿಗೆ ನೀರು ಮತ್ತು ಆಹಾರ ದೊರೆಯುವುದು

ಆರ್ಯುವೇದದಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಬಗೆಯ ಬೇರುಗಳ ಮೇಲೆ ಪ್ರಯೋಗ ಮಾಡುವರು
ಗೆಡ್ಡೆ, ಬೇರು, ಮೂಲಿಕೆ

(botany) the usually underground organ that lacks buds or leaves or nodes. Absorbs water and mineral salts. Usually it anchors the plant to the ground.

root
१२. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / शारीरिक वस्तु
    संज्ञा / भाग

अर्थ : व्यक्ति की टाँग का टखने के नीचे का भाग।

उदाहरण : कर्मचारी अधिकारी के पैरों पर गिरकर गिड़गिड़ाने लगा।

पर्यायवाची : अंघ्रि, कदम, क़दम, पग, पद, पाँव, पाद, पैर, पौ

ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಕಾಲಿನ ಕೆಳ ಭಾಗದಿಂದ ಅವನು ನಿಲ್ಲಲು ಅಥವಾ ನಡೆದಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದು

ಕರ್ಮಚಾರಿ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ಕಾಲಿಗೆ ಬಿದ್ದು ಗೋಗರೆಯುತ್ತಿದ್ದ
ಕಾಲು, ಚರಣ, ಪಾದ

The part of the leg of a human being below the ankle joint.

His bare feet projected from his trousers.
Armored from head to foot.
foot, human foot, pes
१३. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / शारीरिक कार्य

अर्थ : पशुओं आदि के चारा चरने की क्रिया।

उदाहरण : गाय हरी-हरी घास के चरण में लगी हुई है।

पर्यायवाची : चरना

मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।