पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से रस शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

रस   संज्ञा

१. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / प्राकृतिक वस्तु
    संज्ञा / भाग

अर्थ : वनस्पतियों अथवा उनके फूल, फल,पत्तों आदि में रहने वाला वह तरल पदार्थ जो दबाने, निचोड़ने आदि पर निकलता या निकल सकता है।

उदाहरण : नीम की पत्तियों का रस पीने तथा लगाने से चर्म रोग दूर होता है।

पर्यायवाची : अरक, अर्क, जूस

ಯಾವುದಾದರೂ ಹಣ್ಣು, ಎಲೆ, ಹೂವು ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಹಿಂಡಿದಾಗ ಬರುವ ಸಾರ

ಬೇವಿನ ಎಲೆಗಳ ರಸ ಕುಡಿಯುವುದರಿಂದ ಅನೇಕ ರೋಗಗಳು ವಾಸಿಯಾಗುತ್ತದೆ.
ರಸ
२. संज्ञा / जातिवाचक संज्ञा
    संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / खाद्य
    संज्ञा / रूप / द्रव

अर्थ : पकी हुई तरकारी आदि में का पानी वाला अंश।

उदाहरण : सब्जी में बहुत ज्यादा रसा है।

पर्यायवाची : आबजोश, झोर, झोल, रसा, शोरबा

ಬೇಯಿಸಿರುವ ತರಕಾರಿ ಮುಂತಾದವುಗಳಲ್ಲಿ ಉಳಿದಿರುವ ನೀರಿನ ಅಂಶ

ತರಕಾರಿಯಲ್ಲಿ ತುಂಬಾ ರಸವಿದೆ.
ರಸ

A thin soup of meat or fish or vegetable stock.

broth
३. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / ज्ञान

अर्थ : खाने-पीने की चीज़ मुँह में पड़ने पर उससे जीभ को होने वाला अनुभव।

उदाहरण : बुखार की वजह से राम के मुँह का स्वाद बिगड़ गया है।
वह स्वाद ले-लेकर खा रहा है।

पर्यायवाची : आस्वाद, जायका, मज़ा, मजा, लज़्ज़त, लज्जत, विपाक, स्वाद

ಕುಡಿದು-ತಿನ್ನುವ ವಸ್ತು ಮೂಗಿನಿಂದ ವಾಸನೆಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ನಾಲಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಅದರ ಸ್ವಾದವನ್ನು ಸವಿಯುವ ಅನುಭವ

ಹುಷಾರಿಲ್ಲದ ಕಾರಣ ರಾಮನಿಗೆ ಮೂಗಿನಿಂದ ಸ್ವಾದವನ್ನು ಸವಿಯಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತಿಲ್ಲ ಅವನು ರುಚಿಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಾ ತಿನ್ನುತ್ತಿದ್ದಾನೆ.
ಅನುಭವ, ರುಚಿ, ಸವಿ, ಸ್ವಾದ

The taste experience when a savoury condiment is taken into the mouth.

flavor, flavour, nip, relish, sapidity, savor, savour, smack, tang
४. संज्ञा / जातिवाचक संज्ञा
    संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / खाद्य
    संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / मानवकृति
    संज्ञा / रूप / द्रव

अर्थ : वह पानी जिसमें शक्कर, खाँड़ आदि घुला हो।

उदाहरण : खाँड़ की अपेक्षा गुड़ का शर्बत अधिक अच्छा होता है।

पर्यायवाची : शरबत, शर्बत, सिरप, सीरप

ಆ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಸಕ್ಕರೆ, ಬೆಲ್ಲ ಮೊದಲಾದವುಗಳನ್ನು ಕರಗಿಸಲಾಗಿದೆ

ಸಕ್ಕರೆ ಶರಬತ್ತಿಗಿಂತ ಬೆಲ್ಲದ ಶರಬತ್ತು ತುಂಬಾ ರುಚಿಕರವಾಗಿರುವುದು.
ಪಾನಕ, ಶರಬತ್ತು, ಸಕ್ಕರೆ ಪಾನಕ
५. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु
    संज्ञा / रूप / द्रव

अर्थ : किसी पदार्थ का वह रस जो भभके आदि से खींचने पर निकले।

उदाहरण : पुदीने का अर्क पेट के लिए बहुत अच्छा होता है।

पर्यायवाची : अरक, अर्क, अर्क़, आसव, सत, सार

ಯಾವುದೇ ಪದಾರ್ಥದವನ್ನು ಅರೆದಾಗ ರಸ ಹೊರಗೆ ಬರುವುದು

ಪುದೀನದ ರಸ ಹೊಟ್ಟೆಗೆ ತುಂಬಾ ಒಳ್ಳೆಯದು.
ರಸ

Any substance possessing to a high degree the predominant properties of a plant or drug or other natural product from which it is extracted.

essence
६. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / प्राकृतिक वस्तु
    संज्ञा / भाग
    संज्ञा / रूप / द्रव

अर्थ : वृक्षों के शरीर से निकलने वाला या पाछकर निकाला जाने वाला तरल पदार्थ।

उदाहरण : कुछ वृक्षों के निर्यास औषधि के रूप में प्रयोग किए जाते हैं।

पर्यायवाची : निर्यास, निर्यूस, मद, मस्ती

ಮರದ ಮೇಲೈನಿಂದ ಹೊರಸೂಸುವ ಅಥವಾ ಹಿಂಡಿ ತೆಗೆಯಬಹುದಾದ ಒಂದು ರೀತಿಯ ದ್ರವಪದಾರ್ಥ

ಕೆಲವು ಮರಗಳ ಸಸ್ಯರಸ ಔಷಧಿಯಾಗಿ ಉಪಯೋಗವಾಗುತ್ತದೆ
ಸಸ್ಯರಸ

A watery solution of sugars, salts, and minerals that circulates through the vascular system of a plant.

sap
७. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / शारीरिक वस्तु
    संज्ञा / भाग

अर्थ : किसी ग्रंथि या कोशिका से स्रावित होने वाला वह द्रव जिसका शारीरिक क्रियाओं में महत्व है।

उदाहरण : लार, हार्मोन आदि रस हैं।

पर्यायवाची : स्राव

ಯಾವುದೇ ಗ್ರಂಥಿ ಅಥವಾ ಕೋಶಗಳಿಂದ ಸ್ರವಿಸುವ ದ್ರವವು ಶರೀರದ ಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ತುಂಬಾ ಮಹತ್ವ ಬೀರುವುದು

ಜೊಲ್ಲು, ಹಾರ್ಮೋನ್ ಮುಂತಾದವುಗಳು ದ್ರವಗಳು.
ದ್ರವ, ರಸ, ಸ್ರಾವ

A functionally specialized substance (especially one that is not a waste) released from a gland or cell.

secretion
८. संज्ञा / रूप / द्रव

अर्थ : वैद्यक के मत से शरीरस्थ सात धातुओं में से पहली।

उदाहरण : रस के अंतर्गत शरीर में उपस्थित पानी आता है।

ಒಂದು ವಸ್ತುವಿನ ಸಾರಸರ್ವಸ್ಯ

ಸಾರದಿಂದ ಅಂರ್ಗತವಾಗಿರುವ ಶರೀರದಲ್ಲಿ ನೀರು ಉಪಸ್ಥಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
ಸತ್ವ, ಸಾರ
९. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु

अर्थ : किसी पदार्थ का सार या तत्व।

उदाहरण : रस कई तरह के होते हैं।

ಯಾವುದೇ ಪದಾರ್ಥದ ಸಾರ ಅಥವಾ ತತ್ವ

ರಸಗಳಲ್ಲಿ ಒಂಬತ್ತು ವಿಧಗಳಿವೆ.
ರಸ

Any substance possessing to a high degree the predominant properties of a plant or drug or other natural product from which it is extracted.

essence
१०. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / गुणधर्म
    संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / मनोवैज्ञानिक लक्षण

अर्थ : साहित्य में कथानकों, काव्यों, नाटकों आदि में रहने वाला वह तत्व जो अनुराग, करुणा, क्रोध, रति आदि मनोभावों को जागृत, प्रबल तथा सक्रिय करता है।

उदाहरण : रस की संख्या नौ मानी गई है।

ಕಾವ್ಯದಲ್ಲಿ ಬರುವ ಶೃಂಗಾರ, ಹಾಸ್ಯ, ಕರುಣ, ರೌದ್ರ, ವೀರ, ಭಯಾನಕ, ಬೀಭತ್ಸ, ಅದ್ಭುತ ಮತ್ತು ಶಾಂತವೆಂಬ ಒಂಬತ್ತು ಬಗೆಯ ರಸಗಳು

ರಸಗಳು ಒಂಬತ್ತು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ.
ರಸ
११. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / ज्ञान

अर्थ : किसी बात में रुचि होने के कारण उससे मिलने वाला या लिया जाने वाला सुख।

उदाहरण : भक्त भगवान के कीर्तन का आनंद ले रहा है।

पर्यायवाची : अनंद, अनन्द, आनंद, आनन्द, मज़ा, मजा, रसास्वादन, लुत्फ, लुत्फ़, स्वाद

ಯಾವುದೇ ಮಾತು ಅಥವಾ ಕ್ರಿಯೆಯಿಂದ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಉಂಟಾಗುವ ಸಂತಸದ ಭಾವ

ಮಕ್ಕಳು ಆಟ ಆಡುವಾಗ ಉಲ್ಲಾಸದಿಂದ ನಲಿದರು.
ಆನಂದ, ಉಲ್ಲಾಸ, ನಲಿವು, ಸಂತೋಷ, ಹರ್ಷ

A gay feeling.

gaiety, merriment
मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।