पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से मातृका शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

मातृका   संज्ञा

१. संज्ञा / सजीव / जन्तु / स्तनपायी / व्यक्ति

अर्थ : जन्म देने वाली स्त्री।

उदाहरण : पुत्र कुपुत्र हो सकता है लेकिन माता कभी कुमाता नहीं हो सकती।
मेरी माँ एक साध्वी महिला हैं।

पर्यायवाची : अंबा, अम्बा, अम्मा, अम्माँ, अम्मां, अम्मीं, अल्ला, जननी, जन्मदात्री, धात्री, प्रजायिनी, प्रसू, महतारी, माँ, मां, माई, माता, मातारी, मातृ, मादर, माया, मैया, वरारणि, वालिदा, शिफा

A woman who has given birth to a child (also used as a term of address to your mother).

The mother of three children.
female parent, mother

२. संज्ञा / सजीव / जन्तु / स्तनपायी / व्यक्ति

अर्थ : दूसरे के बच्चे को अपना दूध पिलाने या उसकी देख-रेख करने वाली स्त्री।

उदाहरण : माँ की मृत्यु के बाद श्याम एक धाय की गोद में पला-बढ़ा।

पर्यायवाची : अन्ना, आया, दाई, धाई, धात्री, धात्रेयी, धाय, धाय माँ, पपु

ಬೇರೊಬ್ಬರ ಮಗುವಿಗೆ ತನ್ನ ಎದೆಯ ಹಾಲನ್ನು ಉಣಿಸಿ ಅಥವಾ ಅದರ ಪಾಲನೆ-ಪೋಷಣೆ ಮಾಡುವಂತಹ ಸ್ತ್ರೀ

ತಾಯಿ ಮರಣದ ನಂತರ ಶಾಮನು ಒಬ್ಬ ದಾದಿಸಾಕುತಾಯಿಯ ಮಡಿಲಿನಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದನು.
ಆಯಾ, ದಾದಿ, ದಾಯಿ, ಸಾಕುತಾಯಿ, ಸೇವಕಿ

A woman hired to suckle a child of someone else.

amah, wet nurse, wet-nurse, wetnurse
३. संज्ञा / सजीव / जन्तु / स्तनपायी / व्यक्ति

अर्थ : पिता की दूसरी पत्नी अर्थात माता की सौत।

उदाहरण : राम की सौतेली माँ एक धर्मपरायण महिला हैं।

पर्यायवाची : दुमाता, धन्या, मतेई, मातृगंधिनी, मातृसपत्नी, मैभा, मैभा महतारी, विमाता, सौतेली माँ, सौतेली माता

ತಾಯಿಯ ಸವತಿ

ರಾಮನ ಮಲತಾಯಿ ಧಾರ್ಮಪಾರಾಯಣ ಮಾಡುವ ಮಹಿಳೆ.
ಬಲತಾಯಿ, ಮಲತಾಯಿ

The wife of your father by a subsequent marriage.

stepmother
४. संज्ञा / सजीव / जन्तु / पौराणिक जीव

अर्थ : तांत्रिकों की ब्राह्मी आदि सात देवियाँ।

उदाहरण : श्मशान में तांत्रिक मातृका की पूजा कर रहा है।

ಬ್ರಾಹ್ಮಿ ಮುಂತಾದ ಏಳು ದೇವತೆಗಳನ್ನು ತಾಂತ್ರಿಕರು ಪೂಜಿಸುತ್ತಾರೆ

ಶ್ಮಶಾಣದಲ್ಲಿ ತಾಂತ್ರಿಕನು ಮಾತೃಕ ದೇವಿಯನ್ನು ಕುರಿತು ಪೂಜೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ.
ಮಾತೃಕಾ

A female deity.

goddess
५. संज्ञा / समूह

अर्थ : वर्णमाला के वे चार अक्षर जिनका तांत्रिक लोग देवी के रूप में पूजा करते हैं।

उदाहरण : तांत्रिक मातृका की पूजा में व्यस्त है।

६. संज्ञा / समूह

अर्थ : ठोड़ी पर की आठ विशिष्ट नसें।

उदाहरण : वैद्य मातृका की जाँच कर रहा है।

७. संज्ञा / सजीव / जन्तु / स्तनपायी / व्यक्ति

अर्थ : वह स्त्री जो स्कूल, अस्पताल, जेल आदि जैसे सार्वजनिक संस्थाओं में पर्यवेक्षक के रूप में लड़कियों, नर्सों, दाइयों आदि के कामों का देख-रेख करती है।

उदाहरण : हमारी नई मेट्रन बहुत सख़्त हैं।

पर्यायवाची : मेट्रन, मैट्रन

मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।