पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से अवरत शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

अवरत   संज्ञा

१. संज्ञा / निर्जीव / घटना / प्राकृतिक घटना

अर्थ : जल के बहाव में वह स्थान जहाँ पानी की लहर एक केंद्र पर चक्कर खाती हुई घूमती है।

उदाहरण : वह नदी में नहाते समय भँवर में फँसकर डूब गया।

पर्यायवाची : अवर्त, अवर्त्त, आवर्त, आवर्त्त, घुमरी, चक्र, जलरंड, जलरण्ड, जलावर्त, भँवर, भँवरी, भंवर, भंवरी, विवर्त

ನದಿ ಹೊಳೆ ಇತ್ಯಾದಿಗಳಲ್ಲಿ ನೀರು ಚಕ್ರಾಕಾರವಾಗಿ ಸುತ್ತಾ ಇರುವಂತಹ ಅಪಾಯಕಾರಿಯಾದ ಜಾಗ

ಅವನು ನದಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ನಾನ ಮಾಡುವಾಗ ಸುಳಿಯಲ್ಲಿ ಮೂಳುಗಿಹೋದನು.
ಆವರ್ತ, ನೀರಿನ ಚಕ್ರ, ಸುಳಿ

A powerful circular current of water (usually the result of conflicting tides).

maelstrom, vortex, whirlpool
२. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / शारीरिक वस्तु
    संज्ञा / निर्जीव / स्थान
    संज्ञा / भाग

अर्थ : जंतुओं के शरीर के ऊपर का वह स्थान जहाँ के रोएँ या बाल एक केन्द्र पर विशेष प्रकार से घूमे हुए हों।

उदाहरण : भौंरियाँ शुभ और अशुभ का परिचायक होती हैं।

पर्यायवाची : आवर्त, आवर्त्त, भँवरी, भंवरी, भौंरी, भ्रमरी

३. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य / शारीरिक कार्य

अर्थ : गाय, भैंस आदि के शरीर का स्पर्श होते ही उनके शरीर पर निर्माण होने वाला वृत्ताकार स्फुरण।

उदाहरण : बैल के शरीर पर कंकड़ लगते ही भौंरी तैयार हो गई।

पर्यायवाची : आवर्त, आवर्त्त, भँवरी, भंवरी, भौंरी, भ्रमरी

ಹಸು ಎಮ್ಮೆ ಇತ್ಯಾದಿ ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ಮುಟ್ಟಿದಾಗ ಅದರ ಶರೀರದ ಮೇಲೆ ಮೂಡುವ ಮೃತ್ತಾಕಾರದ ಗೆರೆಗಳು

ಹಸುವಿನ ಶರೀರದ ಮೇಲೆ ಕಲ್ಲು ಬಿದ್ದ ತಕ್ಷಣ ಅದು ತಿರುಗಿ ಎದ್ದು ನಿಂತಿತು.
ತುರುಗಿ, ಸುತ್ತಿ

A periodically recurring phenomenon that alternately increases and decreases some quantity.

pulsation
४. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु

अर्थ : एक प्रकार का रत्न।

उदाहरण : ज्योतिषी ने उसे आवर्त्त जड़ी अँगूठी पहनने कहा है।

पर्यायवाची : आवर्त, आवर्त्त, लाजबर्द

५. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / रासायनिक वस्तु

अर्थ : एक प्रकार का खनिज पदार्थ।

उदाहरण : सोनमक्खी का प्रयोग औषध के रूप में होता है।

पर्यायवाची : अश्म, आपीत, आवर्त, आवर्त्त, चक्रनाम, तापीज, ताप्य, धातुमाक्षिक, महारस, माक्षिका धातु, सोनमक्खी, सोनामक्खी, सोनामाखी, स्वर्णमाक्षिक, स्वर्णोपधातु

A yellow copper ore (CuFeS2) made up of copper and iron sulfide.

chalcopyrite, copper pyrites

अवरत   विशेषण

१. विशेषण / संबंधसूचक

अर्थ : जिसने सांसारिक वस्तुओं तथा सुखों के प्रति राग अथवा आसक्ति बिलकुल छोड़ दी हो।

उदाहरण : विरक्त सिद्धार्थ को कठोर साधना के बाद बोध गया में बोधी वृक्ष के नीचे ज्ञान प्राप्त हुआ।

पर्यायवाची : अपाश्रित, अमुग्ध, अरत, अराग, असंसारी, उदासीन, कामनारहित, तसव्वुफ, तसव्वुफ़, तसौवफ, तसौवफ़, निरीह, बैरागी, रागहीन, विमुख, विरक्त, विरत, विरागी, वैरागी, संन्यासी, सन्नासी, सन्यासी

ಪ್ರಪಂಚದ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ಅನಾಸಕ್ತಿ ತೋರುವಿಕೆ ಅಥವಾ ಪ್ರಾಂಪಂಚಿಕ ಮೋಹದಿಂದ ಬಿಡುಗಡೆ ಹೊಂದುವಿಕೆ

ಸಾವು ನೋವುಗಳು ಯಾಕಾಗಿ ಸಂಭವಿಸುತ್ತವೆ ಎನ್ನುವ ಜಿಜ್ಞಾಸೆಯ ಹುಡುಕಾಟಕ್ಕಾಗಿ ಭಗವಾನ್ ಬುದ್ಧನು ಸಂಸಾರದಿಂದ ವಿರಾಗಿಯಾದನು.
ವಿರಕ್ತತೆ, ವಿರಕ್ತತೆಯಾದ, ವಿರಕ್ತತೆಯಾದಂತ, ವಿರಕ್ತತೆಯಾದಂತಹ, ವಿರಾಗಿ, ವಿರಾಗಿಯಾದ, ವಿರಾಗಿಯಾದಂತ, ವಿರಾಗಿಯಾದಂತಹ, ವೈರಾಗ್ಯದ, ವೈರಾಗ್ಯದಂತ, ವೈರಾಗ್ಯದಂತಹ

Freed from enchantment.

disenchanted
२. विशेषण / विवरणात्मक / अवस्थासूचक

अर्थ : रुका हुआ।

उदाहरण : ठहरा काम पुनः प्रारंभ कर दिया गया है।

पर्यायवाची : गतिहीन, ठप, ठप्प, ठहरा, थमा, बंद, बन्द, रुका, विश्रांत, विश्रान्त, स्थिर

ನಿಲ್ಲಿಸಿರುವ

ನಿಂತುಹೋಗಿದ ಕೆಲಸವನ್ನು ಪುನಃ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು.
ನಿಂತಿದ್ದ, ನಿಂತು ಹೋಗಿರುವ, ನಿಂತುಹೋಗಿದ, ನಿಲ್ಲಿಸದ, ಬಂದಾಗಿದ್ದ, ಸ್ಥಗಿತ

Not in operation or operational.

The oven is off.
The lights are off.
off
३. विशेषण / विवरणात्मक / गुणसूचक

अर्थ : जो सदृश न हों या एक दूसरे से भिन्न हों।

उदाहरण : यह फूल इन सबसे अलग है।
सभी धर्मों के मार्ग पृथक हैं पर मंज़िल एक है।

पर्यायवाची : अतुल्य, अनमिल, अनमिलत, अनमेल, अपृक्त, अबंधुर, अबन्धुर, अमिल, अमेल, अयुग, अरगट, अलग, अलहदा, असंबद्ध, असदृश, असम, असमान, असम्बद्ध, इकौंसा, इकौसा, गैर बराबर, गैरबराबर, जुदा, पृथक, पृथक्, बेमेल, भिन्न, मुखतलिफ, मुखतलिफ़, मुख़्तलिफ़, मुख्तलिफ, विभिन्न, विषम, विसम

मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।