पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से प्रज्ञा शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

प्रज्ञा   संज्ञा

१. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / मनोवैज्ञानिक लक्षण

अर्थ : सोचने समझने और निश्चय करने की वृत्ति या मानसिक शक्ति।

उदाहरण : औरों की बुद्धि से राजा बनने की अपेक्षा अपनी बुद्धि से फ़कीर बनना ज़्यादा अच्छा है।

पर्यायवाची : अकल, अक़ल, अक़्ल, अक्ल, अभिबुद्धि, आत्मसमुद्भवा, आत्मोद्भवा, इड़ा, जहन, ज़हन, ज़िहन, ज़ेहन, जिहन, जेहन, दिमाग, दिमाग़, धी, धी शक्ति, प्रतिभान, प्राज्ञता, प्राज्ञत्व, बुद्धि, बूझ, मति, मनीषा, मनीषिका, मस्तिष्क, मेधा, विवेक, संज्ञा, समझ


अन्य भाषाओं में अनुवाद :

మెదడు పదునుగా పని చేయడం

తరుల తెలివితో రాజు కావాలనే కోరిక కంటే తన బుద్దితో ఫకీరు కావడం చాలా మంచిది
తెలివి, ప్రజ్ఞ, ప్రతిభ, మేధ, వివేకం

ಯೋಚಿಸುವ, ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುವ ಮತ್ತು ನಿಶ್ಚಯಿಸುವ ವೃತ್ತಿಸ್ವಭಾವ ಅಥವಾ ಮಾನಸಿಕ ಶಕ್ತಿ

ಹೆಂಗಸರ ಬುದ್ಧಿಯ ಪ್ರಕಾರ ರಾಜನಾಗುವ ಅಪೇಕ್ಷೆ ನಮ್ಮ ಬುದ್ಧಿಯ ಪ್ರಕಾರ ಫಕೀರಭಿಕ್ಷುಕನಾಗುವುದಕ್ಕಿಂದ ತುಂಬಾ ಒಳ್ಳೆಯ ಅಭಿಪ್ರಾಯವಾಗಿದೆ.
ಅರಿವು, ತಿಳಿವು, ತಿಳುವಳಿಕೆ, ಪ್ರಜ್ಞೆ, ಬುದ್ಧಿ, ವಿವೇಕ

ଚିନ୍ତାକରିବା, ବୁଝିବାଏବଂ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବାର ବୃତ୍ତି ବା ମାନସିକ ଶକ୍ତି

ଅନ୍ୟମାନଙ୍କର ବୁଦ୍ଧିରେ ଘୋଡ଼ାଚଢ଼ିବା ଅପେକ୍ଷା ନିଜ ବୁଦ୍ଧିରେ ଘାଷକାଟିବା ବହୁତ ଭଲ
ବିଚାର, ବୁଦ୍ଧି

पदार्थाच्या स्वरूपाचे ज्ञान, एखाद्या गोष्टीचे आकलन व सारासार विचार करणारी शक्ती.

बुद्धी नसलेला माणूस निव्वळ पशूच होय.
डॉ . मेंगेलची निष्ठा आणि बुद्धीमत्तायाबद्दल त्याला अतिशय आदर होता
अक्कल, उमज, बुद्धी, बुद्धीमत्ता, मती

Knowledge and intellectual ability.

He reads to improve his mind.
He has a keen intellect.
intellect, mind

জানা বোঝার এবং সিদ্ধান্ত নেওয়ার বৃত্তি বা মানসিক শক্তি

অন্যের বুদ্ধিতে রাজা হওয়ার থেকে নিজের বুদ্ধিতে ফকির হওয়া ভালো
বুদ্ধি, বোধ, সংজ্ঞা

குறிப்பிட்ட சூழலை, நிலையைத் தெளிவாக அறிந்து கொண்டு அவற்றுக்கு ஏற்றாற்போல் செயல்படும் அறிவு.

அவன் மிகவும் விவேகத்துடன் நடந்து கொண்டான்
விவேகம்

ചിന്തിക്കാനും മനസിലാക്കാനും സ്ഥിരീകരിക്കാനും ഉള്ള മാനസികനിലപാട്‌ അഥവാ മനസിന്റെ ശക്‌തി.

മറ്റൊരാളുടെ ബുദ്ധി ഉപയോഗിച്ച്‌ രാജാവ്‌ ആകാന്‍ ആഗ്രഹിക്കുന്നതിലും വളരെ നല്ലത്‌ സ്വന്തം ബുദ്ധി ഉപയോഗിച്ച്‌ ഭിക്ഷക്കാരന്‍ ആകുന്നതാണ്.
അന്തർജ്ഞാനം, അന്തർബോധം, അറിവ്, അവബോധം, ഉള്ക്കാഴ്ച, ഗ്രഹണശക്‌തി, ചിത്ത്, ചേതന, ജ്ഞപ്‌തി, ജ്ഞാനം, തലച്ചോറ്‌, ധാരണശ്ക്‌തി, ധിഷണ, ധീ, പാടവം, പ്രജ്ഞ, പ്രജ്ഞാനം, പ്രതിപത്ത്‌, പ്രതിഭ, പ്രബോധം, പ്രേക്ഷ, ബുദ്ധി, ബുദ്ധിശക്‌തി, ബോധം, മതി, മതിഗുണം, മനനം, മനീഷ, മനോധർമ്മം, മഹി, മൂള, മേധ, വകതിരിവ്, വിവേകം, ശേമുഷി, സംവിത്ത്‌
२. संज्ञा / सजीव / जन्तु / पौराणिक जीव

अर्थ : विद्या और वाणी की अधिष्ठात्री देवी।

उदाहरण : सरस्वती का वाहन हंस है।

पर्यायवाची : इरा, इला, कादंबरी, कादम्बरी, गिरा, गी, ज्ञानदा, परमेष्ठिनी, पावका, पूत्कारी, ब्रह्माणी, ब्राह्मी, भारती, महाशुक्ला, महाश्वेता, मेधाविनी, वरवर्णिनी, वागीशा, वागीश्वरी, वागेश्वरी, वाग्देवी, वाचा, वाणी, विधिवधू, विमला, वीणा वादिनी, वीणावादिनी, वेदाग्रणी, वैखरी, शारदा, शुक्ला, श्रुतदेवी, सरस्वती, हंसवाहनी, हंसवाहिनी, हंसाधिरूढ़ा, हंसारूढ़ा


अन्य भाषाओं में अनुवाद :

చదువుల తల్లి

సరస్వతి దేవి యొక్క వాహనం హంస.
సరస్వతి

ವಿದ್ಯೆ ಮತ್ತು ಭಾಷೆಗಳ ಅಧಿದೇವತೆ

ಸರಸ್ವತಿಯ ವಾಹನ ಹಂಸ.
ಅಕ್ಷರೇಶ್ವರೆ, ಕಾದಂಬರಿ, ಜ್ಞಾನಂಬ, ಜ್ಞಾನದೇವಿ, ಜ್ಞಾನಮಾತಾ, ಜ್ಞಾನಮಾತೆ, ಜ್ಞಾನಾಂಭೆ, ಜ್ಞಾನಾಪ್ರದಾಯಿನಿ, ಜ್ಞಾನೇಶ್ವರಿ, ಬ್ರಹ್ಮಾಣಿ, ಬ್ರಾಹ್ಮಿ, ಮಹಾಶುಕ್ಲೆ, ಮಹಾಶ್ವೇತಾ, ಮಹಾಶ್ವೇತೆ, ಮಿಮಲಾ, ವಾಗೀಶ್ವರಿ, ವಾಗೇಶ್ವರಿ, ವಾಗ್ದೇವಿ, ವಾಚರೂಪಿಣಿ, ವಾಣಿ, ವಾಣಿಪ್ರಧಾಯಿನಿ, ವಾಣೀಶ್ವರಿ, ವಿದ್ಯಾದೇವತೆ, ವಿದ್ಯಾದೇವಿ, ವಿದ್ಯಾಪ್ರದಾಯಿನಿ, ವಿದ್ಯಾಪ್ರಧಾಯಿನಿ, ವಿದ್ಯಾಮಾತ, ವಿದ್ಯಾಮಾತೆ, ವಿದ್ಯೇಶ್ವರಿ, ವಿಮಲೆ, ವೀಣಾಪಾಣಿ, ವೀಣಾವಾಧಿನಿ, ವೇದಾಗ್ರಣಿ, ಶಾರದಾ, ಶಾರದಾಂಬಾ, ಶಾರದಾಂಬೆ, ಶಾರದಾದೇವಿ, ಶಾರದಾಮಾತ, ಶಾರದಾಮಾತೆ, ಶಾರದೆ, ಶುಕ್ಲಾಂಭರಿ, ಶುಕ್ಷದೇವಿ, ಶುಕ್ಷಮಾತಾ, ಶುಕ್ಷಮಾತೆ, ಶ್ವೇತಾ, ಶ್ವೇತಾಂಭರಿ, ಶ್ವೇತೆ, ಸರಸ್ವತಿ, ಸರಸ್ವತಿದೇವಿ, ಸರಸ್ವತಿಮಾತಾ, ಸರಸ್ವತಿಮಾತೆ, ಹಂಸವಾಹಿನಿ

ବିଦ୍ୟା ଓ ବାଣୀର ଅଧିଷ୍ଠାତ୍ରୀ ଦେବୀ

ହଂସ ସରସ୍ୱତୀଙ୍କ ବାହାନ
ଇରା, ଇଳା, ଜ୍ଞାନଦା, ପ୍ରଜ୍ଞା, ବାଗ୍‌ଦେବୀ, ବୀଣାପାଣି, ଭାରତୀ, ମହାଶୁକ୍ଳା, ମହାଶ୍ୱେତା, ଶାରଦା, ସରସ୍ୱତୀ

विद्या,कला व वाणी यांची अधिष्ठात्री देवता.

हंस हे सरस्वतीचे वाहन आहे
भारती, वागीश्वरी, वाग्देवता, वाणी, शारदा, सरस्वती

Hindu goddess of learning and the arts.

sarasvati

கல்வி மற்றும் வீணைக்கு அதிபதியான கடவுள்

சரசுவதியின் வாகனம் அன்னம்
காதம்பரி, சரசுவதி, விமலா

വിദ്യയുടെയും വാക്കിന്റേയും അധികാരിയായ ദേവി

സരസ്വതിയുടെ വാഹനം ഹംസം ആകുന്നു
ബ്രാഹ്മി, മഹാശ്വേത, വാഗ്ദേവത, വാണി, വിമല, വൈഖരി, ശാരദ, സരസ്വതി
३. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / मनोवैज्ञानिक लक्षण

अर्थ : बुद्धि के द्वारा प्राप्त होने वाला ज्ञान।

उदाहरण : हर व्यक्ति की समझ भिन्न होती है।
मेरी समझ से आपकी बात सही है।

पर्यायवाची : फहम, फ़हम, वकूफ, वकूफ़, समझ, सूझ-बूझ, सूझबूझ, हिसाब


अन्य भाषाओं में अनुवाद :

బుద్ది ద్వారా పొందగలిగే విషయం.

ప్రతీవ్యక్తి యొక్క తెలివి వేరుగా ఉంటుంది.
ఎరుక, చిత్తి, చేతన, జ్ఞానము, తెలివి, మతి

ବୁଦ୍ଧିଦ୍ୱାରା ପ୍ରାପ୍ତ ହେଉଥିବା ଜ୍ଞାନ

ସବୁ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କର ବୁଝିବା ଭିନ୍ନ ହୋଇଥାଏ ମୋର ବୁଝିବାରେ ଆପଣଙ୍କ କଥା ଠିକ୍‌
ଜାଣିବା, ବୁଝିବା

ಬುದ್ಧಿಯಿಂದ ಪ್ರಾಪ್ತವಾಗಿರುವ ಜ್ಞಾನ

ಎಲ್ಲರ ಬುದ್ಧಿಯು ಒಂದೇ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿರುವುದಿಲ್ಲ.
ಅರಿವು, ಜ್ಞಾನ, ಪ್ರಜ್ಞೆ, ಬುದ್ಧಿ, ವಿವೇಕ

बुद्धीने प्राप्त झालेले ज्ञान.

प्रत्येक व्यक्तीची समज ही भिन्न असते.
त्याचे वय पाहता त्याला बरीच समज आहे.
अक्कल, आकलन, समज, समज-उमज

A general conscious awareness.

A sense of security.
A sense of happiness.
A sense of danger.
A sense of self.
sense

বুদ্ধি দ্বারা প্রাপ্ত জ্ঞান

প্রতিটি ব্যাক্তির বোধশক্তি আলাদা হয় আমার মতে আপনার কথাটা হল সত্যি
বিচার, বোধশক্তি, মত, হিসাব

ஒரு துறையைப் பற்றி ஒருவருக்கு இருக்கும் புலமை.

ஒவ்வொருவருக்கும் உள்ள அறிவு வேறுபட்டது
அறிவு

ബുദ്ധി മൂലം ലഭിക്കുന്ന ജ്ഞാനം.

ഓരോ വ്യക്തിയുടേയും വിവേകം വ്യത്യസ്ഥമായിരിക്കുന്നു.
ധാരണ, വിവേകം
मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।