पृष्ठ के पते की प्रतिलिपि बनाएँ ट्विटर पर सांझा करें व्हाट्सएप पर सांझा करें फेसबुक पर सांझा करें
गूगल प्ले पर पाएं
हिन्दी शब्दकोश से अमल शब्द का अर्थ तथा उदाहरण पर्यायवाची एवम् विलोम शब्दों के साथ।

अमल   विशेषण, विदेशी (अरबी)

१. विशेषण / विवरणात्मक / गुणसूचक

अर्थ : जिसमें किसी प्रकार का मल या दोष न हो।

उदाहरण : वातावरण शुद्ध होना चाहिए।
निर्मल मन से प्रभु को याद करो।

पर्यायवाची : अनाविल, अपंकिल, अमनिया, अमलिन, अम्लान, अवदात, इद्ध, चंगा, ताज़ा, ताजा, नफ़ीस, नफीस, निर्मल, पवित्र, पाक़ीज़ा, पाकीजा, पावित, प्रांजल, विमल, विशुद्ध, शुक्र, शुद्ध, साफ, साफ सुथरा, साफ-सुथरा, साफ़, साफ़-सुथरा, सित, स्वच्छ

ಯಾವುದೋ ಒಂದರಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಕೊಳಕು ಅಥವಾ ದೋಷ ಇಲ್ಲದೆ ಇರುವ

ನಿರ್ಮಲವಾದ ಮನಸ್ಸಿನಿಂದ ದೇವರ ಧ್ಯಾನ ಮಾಡವುದು.
ನಿರ್ಮಲವಾದ, ಪರಿಶುದ್ಧವಾದ, ಶುದ್ಧವಾದ, ಸ್ವಚ್ಚವಾದ

Free from impurities.

Clean water.
Fresh air.
clean, fresh
२. विशेषण / विवरणात्मक / गुणसूचक

अर्थ : जिसमें कोई दोष न हो।

उदाहरण : मुझे आज तक कोई भी पूर्णतः निर्दोष व्यक्ति नहीं मिला।

पर्यायवाची : अकलंक, अकलंकित, अकलंकी, अदाग, अदाग़, अदाग़ी, अदागी, अदोष, अनवद्य, अनामय, अपदोष, अमलिन, अव्यलीक, कलंकरहित, दोषरहित, दोषहीन, निर्दोष, निष्कलंक, पापशून्य, बेऐब, बेदाग, बेदाग़, साफ

ಯಾವುದೋ ಒಂದರಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ದೋಷ ವಿಲ್ಲವೊ

ನನಗೆ ಇಂದಿನ ವರೆಗೂ ಪೂರ್ಣವಾಗಿ ನಿರ್ದೋಷಿ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಇನ್ನು ಸಿಕ್ಕಿಲ್ಲ.
ಅಕಳಂಕರಹಿತ, ಅಕಳಂಕಹೀನ, ಅಳಂಕ, ಕಳಂಕರಹಿತ, ಕಳಂಕವಿಲ್ಲದ, ಕಳಂಕಶೂನ್ಯ, ಕಳಂಕಹೀನ, ದೋಷರಹಿತ, ದೋಷಹೀನ, ನಿರ್ದೋಷಿ, ಪಾಪರಹತ ಪಾಪಹೀನ, ಪಾಪಶೂನ್ಯ

Free from discordant qualities.

pure

अमल   संज्ञा, विदेशी (अरबी)

१. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य

अर्थ : किसी वस्तु या बात को उपयोग में लाए जाने की क्रिया या भाव।

उदाहरण : यहाँ नशीले पदार्थों का प्रयोग वर्जित है।

पर्यायवाची : आचरण, इस्तमाल, इस्तेमाल, उपयोग, उपयोजन, काम, कार्य, जोग, प्रयोग, प्रयोजन, ब्योहार, यूज, यूज़, यूस, योग, योजना, विनियोग, विनियोजन, व्यवहार

ಯಾವುದೋ ವಸ್ತುವನ್ನು ಉಪಯೋಗಕ್ಕೆ ಬರುವಂತೆ ಮಾಡುವ ಕ್ರಿಯೆ ಅಥವಾ ಭಾವನೆ

ಯಾರೋ ಉಪದೇಶ ನೀಡುವರೂ ಅದನ್ನು ಕಾರ್ಯ ರೂಪಕ್ಕೆ ತರುವುದು
ಆಚರಣೆ, ಉಪಯೋಗ, ಕಾರ್ಯ ರೂಪ, ಪ್ರಯೋಗ, ಪ್ರಯೋಜನ, ಯೋಜನೆ, ವಿನಿಯೋಗ, ವ್ಯವಹಾರ

The act of using.

He warned against the use of narcotic drugs.
Skilled in the utilization of computers.
employment, exercise, usage, use, utilisation, utilization
२. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य

अर्थ : राज्य के कार्यों का प्रबंध और संचालन।

उदाहरण : आजकल देश का शासन भ्रष्टाचारियों के हाथ में है।

पर्यायवाची : अधिशासन, अनुशासन, अभिशासन, अमीरी, एडमिनिस्ट्रेशन, प्रशासन, राजशाही, राज्य, राज्य व्यवस्था, राज्य-व्यवस्था, राज्यव्यवस्था, शासन, शासन-प्रबंध, शासन-प्रबंधन, सियासत, हुकूमत

ಸರ್ಕಾರದ ಆಡಳಿತವನ್ನು ನಡೆಸುವುದು

ಯಾವ ಅಧಿಕಾರಿಯೂ ಸರಕಾರಿ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ದುರುಪಯೋಗಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಾರದು.
ಅಧಿಕಾರ, ಆದೇಶ, ಆಳ್ವಿಕೆ, ಪ್ರಭುತ್ವ
३. संज्ञा / अवस्था / मानसिक अवस्था

अर्थ : वह मानसिक अवस्था जो शराब, भाँग आदि मादक पदार्थों के सेवन से होती है।

उदाहरण : शराब के नशे में चूर सिपाही ने निर्दोष रवि को बहुत पीटा।

पर्यायवाची : अभिमाद, कैफ, कैफ़, ख़ुमार, ख़ुमारी, खुमार, खुमारी, नशा, मद

ಮಾನಸಿಕ ಸ್ಥಿತಿಯು ಸರಿ ಇಲ್ಲದಾಗ ಸಾರಾಯಿ, ಭಂಗಿ ಮೊದಲಾದ ಮಾದಕ ಪದಾರ್ಥಗಳ ಸೇವನೆಯನ್ನು ಮಾಡುವರು

ಸಾರಾಯಿಯ ನಶೆಯಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿದ್ದ ಸಿಪಾಯಿಯು ನಿದ್ರೋಶಿಯಾದ ರವಿಯನ್ನು ತುಂಬಾ ಹೊಡೆದನು.
ಅಮಲು, ಅಮಲೇರು, ನಶೆ, ಮತ್ತು, ಮದವೇರು, ಮದಾ

A temporary state resulting from excessive consumption of alcohol.

drunkenness, inebriation, inebriety, insobriety, intoxication, tipsiness
४. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त
    संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / मनोवैज्ञानिक लक्षण

अर्थ : बुरी आदत।

उदाहरण : कुव्यसन से बचो।

पर्यायवाची : अघ, इल्लत, कुव्यसन, दुर्व्यसन, धत, लत, व्यसन

ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಅಫೀಮು ಮೊದಲಾದ ಮಾದಕ ವಸ್ತುವಿನ ಅತಿಯಾದ ಸೇವನೆಯ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಯಾವ ದುಷ್ಪರಿಣಾಮವೂ ಆಗದೆ ಚಟವನ್ನು ಬಿಡಲಾರದ ಸ್ಥಿತಿ

ದುಶ್ಚಟಕ್ಕೆ ಬಲಿಯಾದ ವ್ಯಕ್ತಿ ಅದರಿಂದ ಹೊರಬರುವುದು ಕಠಿಣ.
ಗೀಳು, ಚಟ, ಚಾಳಿ, ದುರಭ್ಯಾಸ, ದುಶ್ಚಟ, ವ್ಯಸನ

Being abnormally tolerant to and dependent on something that is psychologically or physically habit-forming (especially alcohol or narcotic drugs).

addiction, dependance, dependence, dependency, habituation
५. संज्ञा / अवस्था
    संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / कार्य

अर्थ : किसी वस्तु या बात पर किसी क्रिया का होने वाला परिणाम या फल।

उदाहरण : आज के युवाओं पर पाश्चात्य सभ्यता का अत्यधिक प्रभाव परिलक्षित हो रहा है।

पर्यायवाची : अनुभाव, असर, छाप, तासीर, प्रभाव, रंग, रङ्ग

ಯಾವುದಾದರು ವಸ್ತು ಅಥವಾ ಮಾತಿನ ಮೇಲೆ ಉಂಟಾಗುವ ಪರಿಣಾಮ ಅಥವಾ ಫಲ

ಇಂದಿನ ಯುವಕರ ಮೇಲೆ ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಅತ್ಯಧಿಕವಾದ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಬೀರುತ್ತಿದೆ.
ಅನುಭೋಧಕ ಗುಣ ಮತ್ತು ಕ್ರಿಯೆ, ಅಮಲು, ಗುಣ, ಪರಿಣಾಮ, ಪ್ರಭಾವ, ಪ್ರಯೋಗ, ಬಲ, ಮಹಿಮೆ, ವರ್ಚಸ್ಸು, ಹಿರಿಮೆ

A phenomenon that follows and is caused by some previous phenomenon.

The magnetic effect was greater when the rod was lengthwise.
His decision had depressing consequences for business.
He acted very wise after the event.
consequence, effect, event, issue, outcome, result, upshot
६. संज्ञा / निर्जीव / अमूर्त / समय

अर्थ : मिनटों, घंटों, वर्षों आदि में नापी जाने वाली दूरी या गति जिससे भूत, वर्तमान आदि का बोध होता है।

उदाहरण : समय किसी का इंतजार नहीं करता।
आप किस ज़माने की बात कर रहे हैं।
वक़्त कैसे बीतता है, कुछ पता ही नहीं चलता।
वह कुछ देर के लिए यहाँ भी आया था।

पर्यायवाची : अनेहा, अमस, अर्सा, अवकाश, अवसर, आहर, काल, जमाना, ज़माना, दिन, देर, दौर, दौरान, बेला, वक़्त, वक्त, वेला, व्यक्तभुज, श्राम, समय, समा, समाँ, समां

ನಿಮಿಷ, ಗಂಟೆ, ದಿನ, ವಾರ, ತಿಂಗಳು ಮುಂತಾದವುಗಳ ಗಣನೆಯನ್ನು ಗುರುತಿಸುವುದು

ನನಗೆ ಆ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಸಮಯವಿಲ್ಲ.
ಕಾಲ, ಗಂಟೆ, ಸಮಯ

An amount of time.

A time period of 30 years.
Hastened the period of time of his recovery.
Picasso's blue period.
period, period of time, time period
७. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / प्राकृतिक वस्तु
    संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / रासायनिक वस्तु

अर्थ : सफेद रंग का एक सुगन्धित पदार्थ जो दारचीनी की जाति के पेड़ों से निकलता है।

उदाहरण : उसने आरती करने के लिए कपूर जलाया।

पर्यायवाची : अब्ज, अमलदीप्ति, इंदु, इन्दु, कपूर, कर्पूर, क़ाफूर, काफूर, घनरस, घनसार, चंद्रप्रभा, चंद्रभस्म, चन्द्रप्रभा, चन्द्रभस्म, जलमसि, जैवातृक, ताराभ्र, तुषारगौर, तुहिनाश्रु, द्विजपति, द्विजेंद्र, द्विजेन्द्र, द्विजेश, नक्षत्रेश, निशाधीश, निशानाथ, निशापति, निशामणि, निशारत्न, निशिनाथ, पीयूषमहस, पीयूषरुचि, पीयूषवर्ष, प्रालेयांशु, मिहिका, रेणुसार, विधु, वेरक, शशधर, शशभृत, शशांक, शशाङ्क, शीतकर, शीतप्रभ, शीतमयूख, शीतमरीचि, शीतरश्मि, शीतांशु, शीताभ, श्वेतधामा, सुधांशु, सोमसंज्ञ, हिमांशु

ಬಿಳಿ ಬಣ್ಣದ, ಒಂದು ಸುಗಂಧ ಪದಾರ್ಥ

ಅವಳು ಆರತಿ ಮಾಡಲು ಕರ್ಪೂರ ತಂದಳು.
ಕಪ್ಪುರ, ಕರ್ಪೂರ

A resin obtained from the camphor tree. Used in making celluloid and liniment.

camphor
८. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / प्राकृतिक वस्तु

अर्थ : खानों से निकलने वाली एक कांच के समान पारदर्शक तहदार धातु।

उदाहरण : भारत के राजस्थान में अभ्रक अधिक मात्रा में निकलता है।

पर्यायवाची : अबरक, अबरख, अभ्र, अभ्रक, अभ्रपटल, बहुपत्र, भोडर, भोडल, महारस, शुभ्र

ಗಣಿಗಳನ್ನು ದೊರೆಯುವಂತಹ ಖನಿಜ ಸಮಾನವಾದ ಒಂದು ಪಾರದರ್ಶಕವಾದ ಧಾತು

ಭಾರತದ ರಾಜಸ್ತಾನದಲ್ಲಿ ಅಭ್ರಕ ಅಧಿಕವಾಗಿ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ.
ಅಭ್ರಕ

Any of various minerals consisting of hydrous silicates of aluminum or potassium etc. that crystallize in forms that allow perfect cleavage into very thin leaves. Used as dielectrics because of their resistance to electricity.

isinglass, mica
९. संज्ञा / निर्जीव / वस्तु / प्राकृतिक वस्तु

अर्थ : समुद्र का फेन।

उदाहरण : समुद्र में नहाते समय वह बार-बार पयोधिक को अपनी अंजुली में उठा रहा था।

पर्यायवाची : अब्धिकफ, अर्णवफेन, तोयमल, दिंडीर, दिण्डीर, पयोधिक, श्वेतधामा, समुद्र-फेन, समुद्रफेन, सिंधुकफ, सिन्धुकफ

ಸಮುದ್ರದ ನೊರೆ ಅಥವಾ ಬುರುಗು

ಸಮುದ್ರದಲ್ಲಿ ಸ್ನಾನ ಮಾಡುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮತ್ತೆ-ಮತ್ತೆ ಸಮುದ್ರ-ನೊರೆಯನ್ನು ತನ್ನ ಬೊಗಸೆಯಲ್ಲಿ ಹಿಡಿಯುತ್ತಿದ್ದಾನೆ.
ಸಮುದ್ರ ನೊರೆ, ಸಮುದ್ರ ಬುರುಗು, ಸಮುದ್ರ-ನೊರೆ, ಸಮುದ್ರ-ಬುರುಗು
मुहावरे भाषा को सजीव एवम् रोचक बनाते हैं। हिन्दी भाषा के मुहावरे यहाँ पर उपलब्ध हैं।