ಅರ್ಥ : चित्त का वह उग्र भाव जो कष्ट या हानि पहुँचाने वाले अथवा अनुचित काम करने वाले के प्रति होता है।
ಉದಾಹರಣೆ :
क्रोध से उन्मत्त व्यक्ति कुछ भी कर सकता है।
ಸಮಾನಾರ್ಥಕ : अनखाहट, अमरख, अमर्ष, अमर्षण, असूया, आक्रोश, आमर्ष, कहर, कामानुज, कोप, क्रोध, क्षोभ, खुनस, खुन्नस, गजब, गज़ब, ग़ज़ब, गुस्सा, तमिस्र, दाप, मत्सर, रिस, रीस, रुष्टि, रोष, व्यारोष
ಇತರ ಭಾಷೆಗಳಿಗೆ ಅನುವಾದ :
കഷ്ടം അല്ലെങ്കില് ദ്രോഹം ഉണ്ടാകുന്നതിനു വേണ്ടി അനുചിതമായ കാര്യം ചെയ്യുന്ന ആളോടു തോന്നുന്ന വികാരം.
ക്രോധംകൊണ്ടു ഉന്മിത്തനായ വ്യക്തി എന്തു വേണമെങ്കിലും ചെയ്യും.ಅರ್ಥ : किसी उचित, आवश्यक या प्रिय बात के न होने पर मन में होनेवाला दुख।
ಉದಾಹರಣೆ :
मुझे दुःख के साथ कहना पड़ रहा है कि मैं आपका काम समय पर पूरा नहीं कर पाउँगा।
ಸಮಾನಾರ್ಥಕ : अनुताप, अफसोस, अफ़सोस, अलम, आज़ुर्दगी, आमनस्य, ऊर्मि, क्षोभ, खेद, दिलगीरी, दुःख, दुख, मलाल, मलोला, रंज, वत
ಇತರ ಭಾಷೆಗಳಿಗೆ ಅನುವಾದ :
ಅರ್ಥ : मन की वह अप्रिय और कष्ट देने वाली अवस्था या बात जिससे छुटकारा पाने की स्वाभाविक प्रवृत्ति होती है।
ಉದಾಹರಣೆ :
दुख में ही प्रभु की याद आती है।
उनकी दुर्दशा देखकर बड़ी कोफ़्त होती है।
ಸಮಾನಾರ್ಥಕ : अक, अघ, अनिर्वृत्ति, अरिष्ट, अलाय-बलाय, अलिया-बलिया, अवसन्नता, अवसन्नत्व, अवसेर, अशर्म, असुख, आदीनव, आपत्, आपद, आपद्, आफत, आफ़त, आभील, आर्त्तत, आर्त्ति, आस्तव, आस्रव, इजतिराब, इज़तिराब, इज़्तिराब, इज्तिराब, ईज़ा, ईजा, ईत, कष्ट, कसाला, कोफ़्त, कोफ्त, क्लेश, तकलीफ, तक़लीफ़, तसदीह, तस्दीह, दुःख, दुख, दुख-दर्द, दुहेक, दोच, दोचन, परेशानी, पीड़ा, बला, वृजिन
ಇತರ ಭಾಷೆಗಳಿಗೆ ಅನುವಾದ :
അപ്രിയവും കഷ്ടവും തരുന്ന മനസ്സിന്റെ ഒരു അവസ്ഥയില് നിന്നു മോചനം ലഭിക്കുന്നതിനു വേണ്ടിയുള്ള സ്വാഭാവികമായ പ്രവൃത്തി.
ദുഃഖം വരുമ്പോള് ദൈവത്തിനെ ഓര്ക്കുന്നു. അവന്റെ ദുര്ദശ കാണുമ്പോള് വളരെ ദുഃഖമുണ്ടു്.ಅರ್ಥ : आकुल होने की अवस्था या भाव।
ಉದಾಹರಣೆ :
आकुलता के कारण मैं इस कार्य पर अपना ध्यान केन्द्रित नहीं कर पा रहा हूँ।
ಸಮಾನಾರ್ಥಕ : अकुलाहट, अचैन, अनचैन, अनवस्था, अभिताप, अवसेर, अशांति, अशान्ति, आकली, आकुलता, आकुलत्व, आतुरी, आतुर्य, उद्विग्नता, तलमलाहट, तिलमिलाहट, परेशानी, बिकलता, बिकलाई, बेआरामी, बेचैनी, विकलता, व्याकुलता, हैरानी
ಇತರ ಭಾಷೆಗಳಿಗೆ ಅನುವಾದ :
ಉದ್ವಿಗ್ನ ಗೊಂಡ ಸ್ಥಿತಿ ಅಥವಾ ಭಾವ
ನಗರದಲ್ಲಿ ಕೋಮುಗಲಭೆಯ ಕಾರಣ ನಗರದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕ್ಷುಬ್ಧತೆ ಇದೆ.উদ্বিগ্ন হওয়ার অবস্থা বা ভাব
উদ্বিগ্নতার কারণে এই কাজে মন দিতে পারছি নাமனதில் ஏற்படும் குழப்பமான நிலை.
அமைதியின்மை காரணமாக அவன் வேலையில் கவனம் செலுத்த முடியவில்லை.ಅರ್ಥ : प्रकाश का अभाव।
ಉದಾಹರಣೆ :
सूर्य डूबते ही चारों ओर अंधकार हो जाता है।
ಸಮಾನಾರ್ಥಕ : अँधियार, अँधियारा, अँधियारी, अँधियाला, अँधेरा, अँधेरिया, अँधेरी, अंध, अंधकार, अंधार, अंधियारा, अंधेरा, अंधेरिया, अंधेरी, अधेलिका, अन्ध, अन्धकार, अन्धार, अन्धियारा, अन्धेरा, अन्धेरी, अप्रकाश, आँध, झाँई, तम, तमस, तमस्, तमिस्र, तामस, तारीकी, तिमिर, दाज, ध्वांत, ध्वान्त, नभाक, नभोरजस, निद्रावृक्ष, नीलपंक, नीलपङ्क, प्रकाशरहितता, प्रकाशशून्यता, मेचक, शाबर
ಇತರ ಭಾಷೆಗಳಿಗೆ ಅನುವಾದ :
वह शक्ति या तत्व जिसके योग से वस्तुओं आदि का रूप आँख को दिखाई देता है।
सूर्य के उगते ही चारों ओर प्रकाश फैल गया।ಅರ್ಥ : जो अपने आकार-प्रकार, रूप-रङ्ग आदि की भीपणता या विकरालता के कारण देखनेवालों के मन में आतङ्क, आशङ्का या भय का संचार करता हो। जिसे देखने से भय या डर लगे।
ಉದಾಹರಣೆ :
महिषासुर को मारने के लिए माँ काली ने भयानक रूप धारण किया।
मानसिंह एक खूँखार डाकू था।
ಸಮಾನಾರ್ಥಕ : उग्र, उद्धत, कराल, काला, ख़ूनख़्वार, ख़ूनखोर, ख़ौफ़नाक, खूँख़ार, खूँखार, खूंख़ार, खूंख़्वार, खूंखार, खूंख्वार, खूनखोर, खूनख्वार, खौफनाक, घमसान, घमासान, डरावना, दहशतंगेज, दहशतंगेज़, दहशतनाक, प्रचंड, प्रचण्ड, भयंकर, भयङ्कर, भयानक, भयावन, भयावना, भयावह, भीषण, महाचंड, महाचण्ड, रुद्र, रौद्र, रौरव, विकट, विकराल, विषम, हैबतनाक
ಇತರ ಭಾಷೆಗಳಿಗೆ ಅನುವಾದ :
ಯಾರೋ ಒಬ್ಬರನ್ನು ನೋಡಿದಾಗ ಭಯಾ ಅಥವಾ ಹೆದರಿಕೆಯಾಗುವ
ಮಹಿಷಾಸುರನನ್ನು ವಧೆ ಮಾಡಲು ತಾಯಿ ಚಾಮುಂಡಿ ಪ್ರಚಂಡ ರೂಪವನ್ನು ತಾಳಿದಳು.Causing fear or dread or terror.
The awful war.കാണുമ്പോള് ഭയം തോന്നിക്കുന്ന.
മഹിഷാസുരനെ കൊല്ലുന്നതിനു വേണ്ടി കാളി അമ്മ തന്റെ പ്രചണ്ട രൂപം ധരിച്ചു.മാന്സിംഹ് ഭീകരനായ ഒരു കൊള്ളക്കാരനായിരുന്നു.ಅರ್ಥ : जो बहुत उत्कंठित हो।
ಉದಾಹರಣೆ :
किसी भी बात के लिए इतनी जल्दी आतुर नहीं होना चाहिए।
ಸಮಾನಾರ್ಥಕ : अंतर्मना, अधीर, अधीरज, अधैर्य, अधैर्यवान, अधैर्यवान्, अन्तर्मना, अभिभूत, आकुलित, आकुलीभत, आतुर, आधूत, कातर, क्षुब्ध, गहबर, बे-करार, बेकरार, बेकल, बेचैन, बेताब, बेसब्र, बेहाल, विकल, विभोर, व्याकुल
ಇತರ ಭಾಷೆಗಳಿಗೆ ಅನುವಾದ :
ಯಾವುದು ತುಂಬಾ ಉತ್ಕಂಠಿತವಾಗಿರುವುದೋ
ಪ್ರತಿ ವಿಷಯದಲ್ಲೂ ಆತುರ ಪಡದೆ ನಿಧಾನವಾಗಿ ಯೋಚಿಸುವುದು ಅವಶ್ಯ.பலரின் கவனத்தை ஈர்த்து ஆர்வத்தைத் தூண்டும் நிலை.
அவன் பரப்பரப்பான செய்திகளை பரப்பிக் கொண்டிருக்கிறான்വളരെയധികം ഉത്കണ്ഠതയോടുകൂടി.
ഏതൊരു കാര്യത്തിനും ഇത്ര പെട്ടന്ന് ഉത്കണ്ഠയുള്ളതാവേണ്ട കാര്യമില്ല.