ಅರ್ಥ : इंद्रियों को बस में करने की क्रिया।
ಉದಾಹರಣೆ :
संयम के द्वारा ही मनुष्य को सुख-शांति प्राप्त हो सकती है।
ಸಮಾನಾರ್ಥಕ : आत्मसंयम, इंद्रियजय, इंद्रियदमन, इन्द्रियजय, इन्द्रियदमन, इन्द्रियनिग्रह, दम, संयम
ಇತರ ಭಾಷೆಗಳಿಗೆ ಅನುವಾದ :
ଇନ୍ଦ୍ରିୟକୁ ବଶ କରିବାର ପ୍ରକ୍ରିୟା
ସଂଯମ ଦ୍ୱାରା ମନୁଷ୍ୟକୁ ସୁଖଶାନ୍ତି ମିଳିପାରିବThe trait of resolutely controlling your own behavior.
possession, self-command, self-control, self-possession, self-will, will power, willpowerபார்த்தல், கேட்டல், முகர்தல், சுவைத்தல், தொடுதல் ஆகிய அடிப்படை உணர்வுகளைக் கட்டுப்படுத்துதல்
புலனடக்கம் வாயிலாக மனிதனுக்கு இன்பமான அமைதி கிடைக்கிறதுഇന്ദ്രിയങ്ങളെ നിയന്ത്രണത്തിലാക്കുന്ന ക്രിയ
സംയമനം കൊണ്ട് മാത്രമെ മനുഷ്യന് സുഖവും ശാന്തിയും ലഭിക്കുകയുള്ളുಅರ್ಥ : योग के आठ अंगों में से एक, जिसमें इन्द्रियों को विषयों से हटाकर चित्त एकाग्र किया जाता है।
ಉದಾಹರಣೆ :
प्रत्याहार के अभाव में साधना नहीं की जा सकती।
ಸಮಾನಾರ್ಥಕ : इन्द्रियनिग्रह, प्रत्याहार
ಇತರ ಭಾಷೆಗಳಿಗೆ ಅನುವಾದ :
ଯୋଗର ଆଠ ଅଙ୍ଗ ମଧ୍ୟରୁ ଏକ ଅଙ୍ଗ ଯେଉଁଥିରେ ଇନ୍ଦ୍ରିୟମାନଙ୍କୁ ବିଷୟଗୁଡ଼ିକରୁ ତ୍ୟାଗକରି ଚିତ୍ତ ଏକାଗ୍ର କରାଯାଇଥାଏ
ପ୍ରତ୍ୟାହାରର ଅଭାବ ହେଲେ ସାଧନା କରାଯାଇପାରିବ ନାହିଁযোগের আটটি অঙ্গের মধ্যে একটি যাতে ইন্দ্রিয়কে বিষয় থেকে দূর করে মনকে একাগ্র করা হয়
"প্রত্যাহারের অভাব হলে সাধনা করা সম্ভব হয় না"ஒன்றில் உறுப்புகளை விசயங்களிலிருந்து அகற்றி மனதை ஒருநிலைப்படுத்த செய்யும் யோகாவின் எட்டுப் பகுதிகளில் ஒன்று
புலனடக்கம் இல்லாமையால் ஒருநிலைப்பட முடியவில்லைയോഗയുടെ എട്ട് വിഭാഗങ്ങളില് ഒന്ന് അതില് ഇന്ദിരയങ്ങളെ നിയന്ത്രണത്തിലാക്കി മനസിനെ ഏകാഗ്രമാക്കുന്നു
പ്രത്യാഹാരത്തിന്റെ അഭാവത്തില് സാധന പൂര്ണ്ണമാവുകയില്ല